Translate

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΙΣΤΟΡΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΙΣΤΟΡΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Κυριακή 3 Μαΐου 2015

Ζήθος και Αμφίονας

Ο Αμφίονας και ο Ζήθος γεννήθηκαν μέσα σε μια σπηλιά, κοντά στις Ελευθερές,στα όρια της Αττικής με τη Βοιωτία.Η Αντιόπη η μητέρα τους καταδιωκόταν από τον πατέρα της, τον Νυκτέα, επειδή είχε μείνει έγκυος από τον Δία. Η Αντιόπη ηταν ξακουστή για την ομορφιά της και οταν βλέποντάς την ο Δίας, έμεινε έκθαμβος και θέλησε να την κατακτήσει μεταμορφωμενος σε σάτυρο.Την είχε συλλάβει ο θείος της ο Λύκος μετά από όρκο που είχε δώσει στον πατέρα της πριν τον θάνατο του τελευταίου, και την πήγαινε στη Θήβα. Στον δρόμο την έπιασαν οι πόνοι του τοκετού και οι συνοδοί της αναγκάσθηκαν να την αφήσουν να γεννήσει στη σπηλιά τους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο.Ο Λύκος εγκατέλειψε μόνα τα νεογέννητα σε φαράγγι του Κιθαιρώνα και έφυγε με τη μητέρα τους στη Θήβα.

Τα τέκνα ανατράφηκαν από κάποιο βοσκό και μεγάλωσαν χωρίς να μάθουν τις συνθήκες υπό τις οποίες γεννήθηκαν.Τα δυο αδέλφια καθώς μεγάλωναν στην ηρεμία της υπαίθριας ζωής, διαμόρφωσαν δυο εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες, παρουσιάζοντας διαφορετικές κλίσεις και ταλέντα. Ο Ζήθος ήταν δυνατός και σκληρός, ο τύπος του πρακτικού ανθρώπου. Επιδόθηκε στα όπλα, στο κυνήγι, στην ποιμενική και την καλλιέργεια της γης. Ο Αμφίονας ήταν τρυφερός κι ευαίσθητος, ο τύπος του θεωρητικού ανθρώπου. Του άρεσε να καταπιάνεται με τη μουσική, αγαπούσε το τραγούδι ενώ στα χέρια του η λύρα έκανε τους ανθρώπους να φτάνουν σε έκσταση και τα ζώα να ημερεύουν. Ο Ζήθος έγινε ο γενναίος πολεμιστής κι ο ατρόμητος κυνηγός, που κανένας δεν του παράβγαινε στη δύναμη και στην επιδεξιότητα των όπλων και της σαΐτας το σημάδι, που δεν αγαπούσε παρά μονάχα της μάχης τον αχό και το σπαρτάρημα των θυραμάτων. Ο Αμφίονας ήταν ο αγαπημένος λυράρης του Απόλλωνα και οι μαγικές νότες της χρυσόχορδης λύρας, που του χάρισε ο αργυροδοξαράτος θεός κατάφερναν να σαλεύουν ακόμα και τα δέντρα και τα βράχια. Η αντίθεση αυτή του χαρακτήρα τους, κατέστησε τα δύο αδέλφια στα μάτια του κόσμου, ώστε να γίνουν οι εκπρόσωποι της μουσικής αρμονίας, αλλά και των χειρονακτικών τεχνών, του φιλοσοφικού στοχασμού, αλλά και της πρακτικής ζωής.Τα δυό παλληκάρια ζούσαν στο σπίτι του βοσκού δίχως να ξέρουν τους γονείς τους.
Κάποτε η Αντιόπη κατάφερε να δραπετεύσει και να τα βρει, αλλά εκείνα δεν την αναγνώρισαν ως μητέρα τους και την κράτησαν μάλιστα αιχμάλωτη.Μόνο με τη βοήθεια του Δία μπόρεσαν να την αναγνωρίσουν, οπότε μετά τιμώρησαν σκληρά τους διώκτες της, τον Λύκο και τη σύζυγό του Δίρκη, και εγκαταστάθηκαν με τη μητέρα τους στη Θήβα, όπου έγιναν θρυλικοί ήρωες της Βοιωτίας. Σε αυτούς αποδίδει ο μύθος την ανέγερση των πρώτων τειχών της «επτάπυλης» Θήβας: Ο Ζήθος βοήθησε να ανεγερθούν τα τείχη των Θηβών: Με τη μεγάλη του δύναμη μετέφερε στους ώμους του βράχους από τα γειτονικά βουνά, οι οποίοι, με τις θείες μελωδίες της λύρας του αδελφού του Αμφίονα, ανέβαιναν μόνοι τους και οικοδομούσαν τα τείχη. Ο Αμφίονας είχε μάθει αριστοτεχνικά να παίζει την επτάχορδη λύρα από τον θεό Ερμή (Απολλόδ. Γ 5, 5. Ορατίου Ωδή ΙΙΙ, 11, 1. Παυσ. Θ 17, 7. Ευσταθ. λ 263).

Οι δίδυμοι ήρωες ζούσαν ευτυχισμένοι στη Θήβα μέχρι που η σύζυγος του Αμφίονα, η Νιόβη, καυχήθηκε ότι είναι πολύ πιο ευτυχισμένη και εύτεκνη από τη Λητώ. Τότε τα παιδιά της Λητώς, οι θεοί Απόλλων και Άρτεμις, σκότωσαν τα παιδιά της Νιόβης και ο Αμφίονας αυτοκτόνησε.
Ο Παυσανίας (Θ 17, 4) μας παραδίδει ότι οι Θηβαίοι φρουρούσαν προσεκτικά τον τάφο του Αμφίονα γιατί, σύμφωνα με κάποιο χρησμό, αν οι κάτοικοι της γειτονικής πόλης Τιθορέας έπαιρναν ποτέ χώμα από τον τάφο και το μετέφεραν στον τάφο της Αντιόπης στην Τιθορέα, η περιοχή τους θα γινόταν εύφορη και η περιοχή γύρω από τη Θήβα άγονη.

Αναφέρεται ότι ο Ζήθος έλαβε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο ως ένας από τους αρχηγούς των Βοιωτών.
 Η ιστορία των αδελφών Αμφίονα και Ζήθου, κυκλοφορούσε κατά την αρχαιότητα σε πολλές παραλλαγές, Αυτό προκύπτει από τις πληροφορίες που δίνουν οι αρχαίες πηγές. Οι διαφορετικές εκδοχές βασικά αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο έφυγε η Αντιόπη από τη Θήβα.
Ο Ευριπίδης έκανε μια σύνθεση αυτών των παραδόσεων, κι από την ποικιλία των μύθων έγραψε την τραγωδία “Αντιόπη”. Η επιλογή και η σύνθεσή του επεκράτησε σαν ένας πλέον ενιαίος μύθος. Έχουν διασωθεί κάποια αποσπάσματα, από τα οποία φαίνεται πως βασική υπόθεση του έργου ήταν η σύγκρουση δύο ανθρώπινων τύπων, του θεωρητικού Αμφίονα και του πρακτικού Ζήθου. Έχουμε την αντιπαράθεση δύο πλευρών της ζωής, που εκφράζεται μέσα από τον χαρακτήρα και τις πράξεις δυο ανθρώπινων τύπων, που είναι δίδυμοι, που έχουν κυηθεί στην ίδια κοιλιά. Αυτή η αντίθεση, που προκύπτει από την φύση, οδηγεί στην εξέλιξη, παράγει έργο, δίνει ώθηση για κινητικότητα και υπερνίκηση της αδράνειας.

Την ίδια αντίθεση συναντούμε και σε άλλες περιπτώσεις της μυθολογίας μας, όπως στην περίπτωση του Κάστορα και του Πολυδεύκη, του γήινου και του ουράνιου, του θνητού και του αθάνατου. Η Μυρώ από το Βυζάντιο, ποιήτρια επών και ελεγείων, λέει πως ο Αμφίων πρώτος ίδρυσε βωμό για τον Ερμή και σ’ αντάλλαγμα πήρε απ’ αυτόν τη λύρα. Λένε πως ο Αμφίων τιμωρείται στον Άδη, γιατί κι αυτός είχε μεμφθεί τη Λητώ και τα παιδιά της. Το επικό ποίημα “Μινυάς” κάνει λόγο για την τιμωρία του Αμφίονα, αναφερόμενο από κοινού στον Αμφίονα και στο Θράκα Θάμυρι. Όταν η οικογένεια του Αμφίονα ξεκληρίστηκε από επιδημική αρρώστια και όταν το γιο του Ζήθου τον σκότωσε από κάποιο λάθος η μητέρα του και ο ίδιος ο Ζήθος πέθανε από λύπη, οι Θηβαίοι επανέφεραν το Λάιο και τον έκαναν βασιλιά». Σε κατάλογο μουσικών, που βρέθηκε στη Σικυώνα, ο Αμφίονας βρισκόταν στην κορυφή, ενώ η παράδοση αναφέρει πως ανάμεσα στους μουσικούς, όπως οι Ορφέας, Θάμυρις, Λίνος, Αρίων, ο μουσικός της Θήβας θεωρούνταν ο αρχαιότερος.Το ορμητήριο των δύο αδελφών, όταν εξεστράτευσαν κατά της Θήβας, ήταν η Εύτρησις, κοντά στα Λέυκτρα, στα νοτιοδυτικά της Θήβας. Οι δυο γιοι της Αντιόπης είχαν πριν οχυρώσει την Εύτρηση, όλως αργότερα θα οχυρώσουν και τη Θήβα. 

Ο τύμβος των Αμφίονα και Ζήθου ανακαλύφθηκε και ανασκάφτηκε κατά τα έτη 1971-73 από τον αρχαιολόγο Θεόδωρο Σπυρόπουλο, στον λόφο που βρίσκεται πίσω από το σημερινό Αρχαιολογικό Μουσείο, προς το βόρειο τμήμα της πόλης. ( Θ.Σπυρόπουλος, “ Αμφείον : Έρευνα και Μελέτη του Μνημείου του Αμφείου Θηβών ”, 1981 ). Τo πιο σημαντικό στον τύμβο του Αμφείου έγκειται στο γεγονός πως είναι το μοναδικό κτίσμα στην Ελλάδα με σχήμα κλιμακωτής πυραμίδας, ανάλογο με αυτήν του Ζοζέρ στην Αίγυπτο, που αποτελεί το αριστούργημα του Ιμχοτέμπ.Το μνημείο αυτό ανάγεται στην προμυκηναϊκή- πρωτοελλαδική περίοδο, ενώ ο κιβωτιόσχημος τάφος στην κορυφή του λόφου ανάγεται στην Μεσοελλαδική εποχή. Δηλαδή το Αμφείο είναι ένα πανάρχαιο μνημείο, σύγχρονο των Αιγυπτιακών βαθμιδωτών πυραμίδων της 5ης και 6ης Δυναστείας ( 2500-2000 π.χ.).
Όπως αναφέρει ο ίδιος ο αρχαιολόγος, που ανέσκαψε τον λόφο, στο περιοδικό “ Τρίτο Μάτι ”, για την τοποθεσία και την ονοματοθεσία του λόφου υπήρχαν βάσιμες και ασφαλείς καταγραφές της αρχαίας παράδοσης. Οι τραγικοί μας ποιητές του 5ου και 4ου π.χ. αιώνα, που η θεματογραφία των δραματικών τους έργων υπήρξε ο “ Θηβαικός Κύκλος ”, όπως ήταν αναγκαίο τοπογράφησαν τις θέσεις των φυσικών και μνημειακών αναφορών τους, στα πλαίσια των οποίων εξελίχθηκε η δράση των ηρώων των τραγωδιών τους. Ο Αισχύλος, όπως προκύπτει από την τραγωδία “ Επτά επί Θήβας ”, κάνει μια λαμπρή αναφορά αλλά και περιγραφή για τα φυσικά ορόσημα της Θηβαϊκής ακρόπολης, της περίφημης Καδμείας, επίσης περιγράφει και τις πύλες του τείχους. Όλοι οι μελετητές της Θηβαϊκής μνημειακής τοπογραφίας, όπως ο Fabricius, o Willamowitz και ιδιαίτερα ο Αντ. Κεραμόπουλος, συμφωνούν στην τοπογραφική θέση του Αμφείου, δηλαδή πως είναι ο λόφος που βρίσκεται βόρεια της Καδμείας. Απ’ αυτήν τον χωρίζει ένας αυχένας, που ήταν βαθύτερος αρχικά, όμως ρηχότερος σήμερα λόγω προσχώσεων.

 Ο Αισχύλος ( “ Επτά επί Θήβας”, 526 ) γράφει:
« Τον δε πέμπτον αυ, λέγω
πέμπταισι προσταχθέντα βορραίαις πύλας
τύμβον κατ’ αυτόν διογενούς Αμφίονος ».

Είναι προφανές πως “ αι Βορραιαί Πύλαι ”, που αναφέρει ο Αισχύλος, μόνο στο βόρειο άκρο της ωοειδούς Καδμείας μπορούν να τοποθετηθούν, η οποία μάλιστα σ’ αυτό το άκρο στενεύει. Απέναντι απ’ αυτές τις πύλες υπάρχει μόνον ο λόφος και ο τύμβος των Διογενών αδελφών, που φέρει το όνομα “ Αμφείον ”. Γύρω απ’ αυτό το λόφο απλώνεται η εύφορη Θηβαϊκή πεδιάδα, το αρχαίο “Αόνιον Πεδίον ”. O Αισχύλος επίσης αναφέρει το ταφικό μνημείο ως μετέωρο, δηλαδή σαν υψηλό ορόσημο.

Στην τραγωδία “ Ικέτιδες ”, 662, γράφει :
« Αρμάτων δ’ οχήματα ( ορώ )
ένερθε σεμνών μνημάτων Αμφίονος ».

Ο Ευριπίδης ιστορεί πως ο Παρθενοπαίος για να παρατάξει τον στρατό του προ των πυλών της Καδμείας, αυτών που λέγονται “ Βορραίες ” ή “ Ωγύγιες Πύλες ”, παρέκαμψε τον λόφο με το μνήμα του Ζήθου ( Ευριπίδου, “ Φοίνισσαι, 145 ) : « αμφί μνήμα Ζήθου περά ». Σχετική είναι και η αναφορά του Παυσανία : « Ζήθω δε και Αμφίονι εν κοινώ Γης χώμα έστιν ου μέγα ». Έτσι ο περιηγητής του 2ου μ.Χ. αιώνα αναπαράγει την παράδοση που θέλει τους Θηβαίους Διόσκουρους να έχουν ταφεί στο ίδιο μνήμα, αλλά περιγράφει και τον τύμβο, που επισκέφθηκε.

Τον κοινό τάφο αποκάλυψε ο Θ. Σπυρόπουλος κατά την περίοδο 1970-1973, οπότε η μυθολογική παράδοση ενός σεπτού και σημαντικού μνημείου του προϊστορικού πολιτισμού της πατρίδας μας, αποδείχτηκε πέρα για πέρα ακριβής. Ο τύμβος, που κάλυπτε τον κοινό τάφο, αποδείχτηκε πως δεν ήταν απλά χώμα. Ήταν μια κατασκευή σε σχήμα κόλουρου κώνου, φτιαγμένη με πλίνθους, όπου στο βόρειο τμήμα της είχε γίνει ο κιβωτιόσχημος τάφος των δυο ηρώων. Ανακαλύφτηκε μια μνημειώδης ταφική εγκατάσταση με πελώρια καλυπτήρια πλάκα και διπλή πόρτα στη βόρεια πλευρά της.Ο τάφος δεν ήταν ανέπαφος, αλλά συλημένος. Σ’ αυτόν βρέθηκαν διασκορπισμένα σκελετικά λείψανα και τρία χρυσά κοσμήματα κρινοπαπύρων ύψους 33mm ( χιλιοστών ), με διπλή αντιθετική σπείρα στη βάση των ανθήρων και στέλεχος που κατέληγε σε θηλιά ανάρτησης. Σίγουρα θα υπήρχαν περισσότερα τμήματα από ένα ή δύο περιδέραια, τα οποία αναδείκνυαν το βασιλικό και ιερατικό αξίωμα των Διοσκούρων. Τα χρυσά κοσμήματα, από τα ωραιότερα του Ελληνικού χώρου, και τα άλλα ευρήματα του τάφου ( σκύφος, σαλτσιέρα ) χρονολογούν την κατασκευή του τάφου και του τύμβου, που τον καλύπτει, κατά τους πρωτοελλαδικούς ΙΙ χρόνους, δηλαδή κατά την περίοδο 2700-2400 π.χ.Οι κλιτύες του λόφου του Αμφείου έχουν διαμορφωθεί τεχνητά σε επάλληλα κωνικά άνδηρα, ώστε το όλο μνημείο να αποκτήσει κλιμακωτή μορφή πυραμίδας με τέσσερις βαθμίδες, με στόχο να είναι ορατό από μακριά ( τηλεφανές ). Ο λόφος, λοιπόν, είχε λαξευτεί ώστε να πάρει το τρίβαθμο σχήμα, στην κορυφή του οποίου χτίστηκε ο τύμβος με τον κοινό τάφο του Αμφίονα και του Ζήθου. 
Ζήθος ονομάζεται ο μεγαλύτερος κρατήρας πάνω στον δορυφόρο Θήβη του πλανήτη Δία.


=========================

Οι μυστικές δυνάμεις της μουσικής!... 

 

Οι μυστικές δυνάμεις της μουσικής!... 

Ο Αμφίονας, για παράδειγμα, που είχε πάρει από τον Ερμή (ή τον Δία ή τον Απόλλωνα ή τις Μούσες) τη λύρα και την τέχνη της μουσικής και τη χρησιμοποιούσε με τέτοια δύναμη ώστε να σαγηνεύει ζώα και πράγματα, έπαιζε μουσική και με τον τρόπο αυτό μετακίνησε διπλάσιες πέτρες από τον Ζήθο, που ήρθαν και χτίστηκαν μόνες τους (!!). Αλλά και η μουσική του Ορφέα τι μυστικές δυνάμεις περιείχε ή γιατί έπεσαν τα τείχη της Ιεριχούς; Διαβάστε μια σειρά συγκλονιστικών άρθρων, που έχουν να κάνουν με τις μυστικές δυνάμεις της μουσικής!..
ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ αυτό δεν πρόκειται να γίνουμε …. μυστικιστές. Ούτε ασφαλώς να μυηθούμε στα εσώτερα μυστήρια της λεγόμενης «εσωτερικής φιλοσοφίας». Εκείνο το οποίο θέλουμε είναι να τονίσουμε τις μυστικές δυνάμεις που περικλείει η μουσική και τις οποίες δυνάμεις πολλές φορές στο παρελθόν οι άνθρωποι τις χρησιμοποίησαν για μεγάλα γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας. Και ας αναφερθούμε σε μερικά:
Ο Ζήθος με τον Αμφίονα, για παράδειγμα, δια της μουσικής έκτισαν τα τείχη των Θηβών. Πώς έγινε αυτό; Διαβάστε τι λέει επ’ αυτού η «Ελληνική Μυθολογία» της Εκδοτικής Αθηνών:
«Ο Αμφίονας και ο Ζήθος, που έχτισαν τα τείχη της Θήβας, πήραν και οι δύο γυναίκες μικρασιάτισσες: ο Αμφίονας τη Νιόβη και ο Ζήθος την κόρη του Πανδάρεου από τη Μίλητο, την Αηδόνα. (…)
Ως τότε η πόλη (Θήβα) ήταν ατείχιστη και, για να την προφυλάξουν από γειτονικούς εχθρικούς λαούς, ιδιαίτερα τους Φλεγύες, έχτισαν μετά από προσταγή του Απόλλωνα ένα τείχος γύρω από τη Θήβα. Στο χτίσιμο ο Ζήθος δούλεψε με τα χέρια του κουβαλώντας τεράστιες πέτρες. Ο Αμφίονας, που είχε πάρει από τον Ερμή (ή τον Δία ή τον Απόλλωνα ή τις Μούσες) τη λύρα και την τέχνη της μουσικής και τη χρησιμοποιούσε με τέτοια δύναμη ώστε να σαγηνεύει ζώα και πράγματα, έπαιζε μουσική και με τον τρόπο αυτό μετακίνησε διπλάσιες πέτρες από τον Ζήθο, που ήρθαν και χτίστηκαν μόνες τους. Tα δυο αδέλφια οίκισαν την Καδμεία, που είχε χτίσει ο Κάδμος (σ. 71), και έχτισαν την κάτω πόλη, που αργότερα ονομάστηκε Θήβα, όπως λένε στη Βοιωτία, από τη γυναίκα του Ζήθου Θήβη.»
Τα τείχη της Ιεριχούς
Είναι γνωστό, ότι η πτώση της Ιεριχούς αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη (Ιησούς του Ναυή, κεφάλαιο 6) και αποτελεί μια από τις δραματικότερες σκηνές που περιγράφονται στη Βίβλο. Για έξι ημέρες οι Ισραηλίτες περπατούσαν γύρω από την πόλη μια φορά την ημέρα. Την έβδομη πραγματοποίησαν το γύρο της πόλης επτά φορές. Οταν επτά ιερείς σήμαναν τις σάλπιγγες, όλοι οι Ισραηλίτες φώναξαν με δυνατή φωνή και τα τείχη της Ιεριχούς ισοπεδώθηκαν. Οι Ισραηλίτες τότε εισέβαλαν στην πόλη και την κατέστρεψαν ολοκληρωτικά.
Συσχετίζοντας την καταστροφή της Ιεριχούς με άλλα ιστορικά γεγονότα που αναφέρονται στη Βίβλο θα πρέπει να την τοποθετήσουμε γύρω στο 1400 π.Χ. Θα ήταν λοιπόν αναμενόμενο να ανακαλυφθεί ένα στρώμα καταστροφής που να χρονολογείται σ’ αυτή την εποχή. Σύμφωνα όμως με τις μέχρι σήμερα μελέτες των ιστορικών που βασίζονται κατά κύριο λόγο στις ανακαλύψεις της Βρετανής αρχαιολόγου Kenyon, η πόλη της Ιεριχούς είχε καταστραφεί νωρίτερα. (Βλέπε και ιστολόγιο «Άμβων»)
Το θέατρο της Επιδαύρου έκτισε ο Αργείος αρχιτέκτων Πολύκλειτος ο νεότερος, σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία. 
Η ακουστική των αρχαίων θεάτρων
Αλλά και η ακουστική ορισμένων αρχαίων θεάτρων, όπως της Επιδαύρου, περικλείει μία δυναμική που αγγίζει τα όρια της μυστικής δυνάμεως. Διάβασα ένα εμπεριστατωμένο κείμενο μέσα στο διαδίκτυο επ’ αυτού και το μεταφέρω:
«Η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική σχεδίαση των αρχαίων θεάτρων πέρα από ομορφιά κρύβει και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία ακουστικής και οπτικής, αλλά και κουβαλάει και κάποιες ανεξακρίβωτες θεωρίες για τηλεπικοινωνίες.
Αν δοκιμάσετε σήμερα να μιλήσετε σε πλήθος ακόμη και με την βοήθεια ενισχυτών, ηχείων κλπ. θα δείτε ότι δεν είναι ό,τι πιο εύκολο να ακούν όλοι καθαρά. Αν πάτε όμως σε ένα αρχαίο θέατρο θα εκπλαγείτε απ' την ακουστική του που εξακολουθεί να παραμένει θαυμάσια χωρίς φυσικά κανένα άλλο τεχνικό βοήθημα! Ακόμα και σήμερα δεν καταφέρνουμε να ξεπεράσουμε την ακουστική αυτών των θεάτρων στις σύγχρονες κατασκευές μας για αίθουσες συναυλιών.
Στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, φτιαγμένο εξ' ολοκλήρου από μάρμαρο και έξοχα διατηρημένο με χωρητικότητα 6.000 (!) θέσεων και ίσως 9.000 με προσθήκη καθισμάτων στις πάνω σειρές, η ακουστική είναι τόσο τέλεια που η πτώση ενός νομίσματος στην σκηνή ακούγεται άνετα από τους θεατές των τελευταίων επάνω καθισμάτων! Και μάλιστα η θαυμάσια ακουστική δεν μεταβάλλεται από το πλήθος των θεατών.
Κάποιοι πίστεψαν ότι έλυσαν το μυστήριο όταν ανακάλυψαν άδεια πιθάρια θαμμένα κάτω από την σκηνή κάποιων θεάτρων. Δεν μπόρεσαν όμως ακόμα να αναπαράγουν τα όποια πλεονεκτήματα αυτής της σχεδίασης.» 
Αυτά είναι τρία μόνο από τα δεκάδες στοιχεία τα οποία υπάρχουν και αποδεικνύουν τις μυστικές δυνάμεις της μουσικής. Υπάρχουν και πλήθος άλλων περιπτώσεων . Η μουσικοθεραπεία, για παράδειγμα, με την ευεργετική της δύναμη, βελτιώνει και (γιατί όχι;) θεραπεύει τον ασθενή, ενώ ουδείς μέχρι τώρα έχει αποδείξει τι δυνάμεις περιέκλειε το μαγικό τραγούδι των Σειρήνων, που έκαναν τον Οδυσσέα να δεθεί στο κατάρτι από τους συντρόφους του την ίδια στιγμή που οι ίδιοι είχαν βάλει στ’ αυτιά τους κερί για να μην τις ακούνε και αποπροσανατολιστούν!
Επειδή, όμως, όπως αντιλαμβάνονται οι αναγνώστες, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, όπως η μουσική το Ορφέα, δια της οποίας κατάφερε να φέρει την Ευρυδίκη από τον θάνατο στη ζωή, θα επανέλθουμε.


Σάββατο 4 Απριλίου 2015

Η ιερή συνωμοσιολογία των Ναϊτών Ιπποτών


Πολύ καιρό πριν, ένας νεαρός μοναχός στην Ιερουσαλήμ προσέγγισε επιφυλακτικά δύο ιππότες και τους ρώτησε τι είναι αυτό που φυλάνε μέρα-νύχτα και δεν αφήνουν κανέναν να πλησιάσει.
Οι ιππότες δεν απάντησαν φυσικά, ένας από αυτούς όμως ψιθύρισε: «Είναι μυστικό…». Κάτι που ανάγκασε τον σύντροφό του να τον διακόψει με αγένεια. Κι έτσι το μυστήριο με τους Ναΐτες Ιππότες ήταν έτοιμο να απλωθεί στην οικουμένη!
Αν βρήκε το μοναστικό τάγμα των ιπποτών το Άγιο Δισκοπότηρο, αυτό παραμένει αντικείμενο διαμάχης, ένα ωστόσο είναι σίγουρο, οι Ναΐτες θα μετατρέπονταν στο Άγιο Δισκοπότηρο της παγκόσμιας συνωμοσιολογίας.
Ποιοι ήταν όμως πραγματικά οι μοναχοί-μαχητές που υπερασπίζονταν άλλοτε τα καραβάνια των χριστιανών προσκυνητών στους Άγιους Τόπους; Ήταν όντως μυστική σέχτα; Διέθεταν τόση δύναμη και κύρος που να μπορούν να γονατίσουν κραταιές ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες; Βρήκαν τα ιερά κειμήλια της χριστιανοσύνης; Και από την άλλη, έπεσαν πράγματι θύμα της ανίερης συνωμοσίας Πάπα και βασιλιά της Γαλλίας; Και τέλος, επιβίωσαν από τον οριστικό χαμό τους μετεξελισσόμενοι σε Μασόνους;
Οι ιστορικοί γνωρίζουν σήμερα πολλά για τη φανερή δράση των Ναϊτών, την ίδια στιγμή που για τα επίσημα χρονικά τους δεν υπάρχει και μεγάλη αμφισβήτηση. Τα γνωσιακά μας κενά όμως γύρω από την απόκρυφη ζωή τους και τις τελευταίες περιπέτειές τους στην Ευρώπη αφήνουν πολλές χαραμάδες ανοιχτές, κι εκεί ακριβώς έρχεται ο μύθος, η εικασία και η σπέκουλα να καλύψουν τις ιστορικές τρύπες. 
Οι Ναΐτες Ιππότες παραμένουν δημοφιλέστατοι στον λαϊκό πολιτισμό της Δύσης, με τόσους και τόσους να ανατροφοδοτούν πονηρά τον σκοτεινό μύθο και την υποτιθέμενη θρησκευτική κληρονομιά τους. Όποιος έχει διαβάσει Νταν Μπράουν ξέρει εξάλλου καλά τι εννοούμε! Αν και ο «Κώδικας ΝταΒίντσι» παραμένει λογοτεχνικό έργο, οπότε μικρό το κακό. Το θέμα είναι με πραγματείες και σοβαρές ιστορικές έρευνες που αποπειρώνται να ανατρέψουν τα παραδεδομένα, δίνοντας στο χριστιανικό ιπποτικό τάγμα την αχλή του θρύλου.
Αν χωράει η πραγματική ιστορία των Ναϊτών στη μικρότερη ή μεγαλύτερη φαντασία των συνωμοσιολόγων, αυτό παραμένει ακόμα και σήμερα αντικείμενο έριδας. Ας καταβυθιστούμε λοιπόν στα άδυτα του απόκρυφου χριστιανισμού για να παρακολουθήσουμε τη μακροβιότερη θεωρία συνωμοσίας όλων των εποχών…

Ποιοι ήταν οι Ναΐτες Ιππότες



Το 1065 μ.Χ., η Ιερουσαλήμ πέφτει για άλλη μια φορά στα χέρια των αλλόπιστων και η ασφάλεια των χριστιανών προσκυνητών στους Άγιους Τόπους διακυβεύεται και πάλι. Εννιά ιππότες μοναχοί από τη Γαλλία, με επικεφαλής τον Hugues de Payens, σχηματίζουν λοιπόν προοδευτικά το τάγμα Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού και του Ναού του Σολομώντα για να εγγυηθούν το ασφαλές πέρασμα των χριστιανικών καραβανιών.

Μπορεί η επίσημη ιστορία των Ναΐτών να ξεκινά στον απόηχο της Α’ Σταυροφορίας, κάπου 23 χρόνια μετά το 1096 μ.Χ. δηλαδή (περί τα 1118 μ.Χ.), το πρώτο όμως σενάριο συνωμοσίας αρχίζει πολύ πριν. Με το που αποβιβάζονται λοιπόν οι 9 ιππότες-μοναχοί στην Ιερουσαλήμ, φτιάχνουν το στρατηγείο τους στο Όρος του Ναού και ξεκινάνε από την πρώτη κιόλας στιγμή να ψάχνουν για τον θησαυρό: τα ιερά κειμήλια της χριστιανοσύνης.

Όταν βρήκαν αυτό που αναζητούσαν, αντιπροσωπεία τους ταξίδεψε μέχρι τη Ρώμη για να παρουσιάσει στον ποντίφικα το ιερό σεντούκι. Κάτι έκανε όμως τον Πάπα νευρικό, κάτι που η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν ήθελε να ξέρουν οι πιστοί. Για να εξαγοράσει λοιπόν τη σιωπή του χριστιανικού τάγματος, ο Πάπας τους χαρίζει πλούτο και εξουσία: είναι η ιδρυτική πράξη των Ναϊτών Ιπποτών!



Ο αριθμός τους αρχίζει να μεγαλώνει και σύντομα προσελκύονται πολλοί σταυροφόροι και ευρωπαίοι ιππότες στους Άγιους Τόπους, για να πολεμήσουν στο όνομα του Θεού κατά των άπιστων μουσουλμάνων. Με τα χρόνια όμως και ενόσω ο πλούτος και η εξουσία τους έχουν αγγίξει πια πρωτόγνωρα επίπεδα, ο βασιλιάς της Γαλλίας, Φίλιππος Δ’ (ο Ωραίος), πιέζει τον τότε Πάπα Κλήμη Ε’ να τους χαρακτηρίσει αιρετικούς και εχθρούς τελικά της χριστιανοσύνης. Ο Φίλιππος συλλαμβάνει τους Ναΐτες της Γαλλίας την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου 1307 (απ’ όπου βγήκε και το Παρασκευή και 13), και μέσω φρικτών βασανιστηρίων το μοναστικό τάγμα ομολογεί τις εξωχριστιανικές του δραστηριότητες. Ακόμα και ο μέγας μάγιστρος Jacques de Molay εξομολογείται τα ιερά κρίματά του, αν και αργότερα ανασκευάζει την κατάθεσή του.

Πολλοί καίγονται στην πυρά και το τάγμα είναι πλέον παρελθόν. Το επίσημο τάγμα τουλάχιστον, καθώς όσοι γλίτωσαν τις διώξεις και τις σφαγές δρούσαν πια στο περιθώριο της ευρωπαϊκής ιστορίας, αν και αυτό θα μας απασχολήσει αργότερα. Κι αυτό γιατί το άλυτο μυστήριο παραμένει: τι βρήκαν οι Ναΐτες που ήταν ικανό να τους εξασφαλίσει απαράμιλλα προνόμια, πρωτόγνωρες παπικές βούλες και βασιλικές τιμές στα πέρατα του χριστιανικού κόσμου;



Πώς μετατράπηκαν δηλαδή οι Φτωχοί Στρατιώτες του Χριστού που στα πρώτα χρόνια τους ίππευαν τα άλογα ανά δύο λόγω της καταραμένης φτώχειας σε πολυεθνική μυστική σέχτα που έλεγχε πια το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, το οποίο λίγο-πολύ αυτοί είχαν ιδρύσει; Και γιατί το Βατικανό αποδείχθηκε τόσο πρόθυμο να τους εκχωρήσει προνόμια ζηλευτά και ανήκουστα για την εποχή, όπως φοροαπαλλαγές, λαφυραγωγία, λογοδοσία μόνο στον Πάπα και δυνατότητα επιβολής δικών τους φόρων;

Το ανεπανάληπτο δώρο του Πάπα Ιννοκέντιου Β’ στους πρώην Φτωχούς Συστρατιώτες έκανε το τάγμα πόλο έλξης για την ευρωπαϊκή αριστοκρατία και τσούρμο ευγενών εντάσσονταν πια εθελοντικά στις τάξεις του, καθώς η κάρτα μέλους στους Ναΐτες εξασφάλιζε τώρα μια ζωή τουλάχιστον χαρισάμενη. Εξοπλισμένοι σαν αστακοί και εκπαιδευμένοι στην εντέλεια, οι μοναχοί-μαχητές μετατράπηκαν σε ελίτ σώμα στρατού και διαδραμάτισαν κεφαλαιώδη ρόλο στην πολεμική ιστορία των Αγίων Τόπων. Πεντακόσιοι Ναΐτες έφταναν πια για να τα βάλουν με μουσουλμανικές στρατιές ακόμα και 26.000 αντρών, όπως φέρεται να συνέβη σε μάχη του 1177 μ.Χ. Αν και ήταν τα εξωστρατιωτικά κατορθώματά τους που θα έμεναν κυρίως γνωστά…

Η γέννηση του τραπεζικού συστήματος



Για τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων τους στο εχθρικό έδαφος της Μέσης Ανατολής, την προστασία των προσκυνητών δηλαδή αλλά και των τεσσάρων μικρών χριστιανικών βασιλείων της περιοχής, οι Ναΐτες ανέπτυξαν ένα βολικό σύστημα για τους θρησκευτικούς ταξιδευτές: εμπιστεύονταν τα χρήματά τους στο παράρτημα των Ναϊτών στη χώρα τους και μπορούσαν κατόπιν να κάνουν ανάληψη της περιουσίας τους από το στρατηγείο του τάγματος στην Ιερουσαλήμ, μέσω κωδικοποιημένων μηνυμάτων.

Οι ακαδημαϊκοί ισχυρίζονται σήμερα ότι οι Ναΐτες είχαν τη δυνατότητα να τοκίζουν τα χρήματα των προσκυνητών, κρατώντας την προμήθεια για τον εαυτό τους. Μια πρακτική που απαγορευόταν μάλιστα από τον επίσημο καθολικισμό και είχε δαιμονοποιηθεί ως τοκογλυφία. Οι ιστορικοί ανασυγκροτούν από τη χρηματοπιστωτική αυτή δράση των Ναϊτών τη γέννηση του τραπεζικού συστήματος, απ’ όπου και ξεπήδησαν οι Ιππότες ως οι πρώτοι πανίσχυροι και ζάμπλουτοι τραπεζίτες της οικουμένης.

Πλέον υποθηκεύονταν ακόμα και βασίλεια ολόκληρα για ένα χαμηλότοκο δάνειο, ενώ δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστο να ενεχυριάζονται τα πετράδια του στέμματος ευρωπαίων μοναρχών ως εγγύηση. Γαλλία, Πορτογαλία, Αγγλία, Αραγονία, Ουγγαρία και πολλά βασίλεια της Μέσης Ανατολής φιλοξενούσαν τώρα παραρτήματα του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος των Ναϊτών, το οποίο έφτασε να διαχειρίζεται περισσότερα από 9.000 κτήματα και ιδιοκτησίες στις τέσσερις γωνιές της Γηραιάς Ηπείρου.



Πολλοί μύθοι που αφορούν στους υπερασπιστές του Ναού του Σολομώντα έλκουν την καταγωγή τους από την οικονομική αυτοκρατορία που σκάρωσαν, μετατρέποντας το προσκύνημα στους Άγιους Τόπους σε μπίζνα ολκής. Αν και ήταν το όρος που είχαν το στρατηγείο τους και οι θησαυροί που υποτίθεται ότι κρύβονταν τόσο στον Ναό του Σολομώντα όσο και στο γειτονικό σημείο όπου σταυρώθηκε ο Χριστός που θα γεννούσε τη μερίδα του λέοντος των ναΐτικων θρύλων.

Βρήκαν το Άγιο Δισκοπότηρο; Τμήμα από το Τίμιο Ξύλο; Κατείχαν τη Σινδόνη του Τορίνο (ήταν μάλιστα απόγονος Ναΐτη Ιππότη αυτός που έφερε για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας την Ιερά Σινδόνη); Ή μήπως την Κιβωτό της Διαθήκης;

Η ιστορία μας περιπλέκεται ωστόσο όταν το τάγμα έχασε τη στρατιωτική του αίγλη. Όπως ξέρουμε, ο μουσουλμάνος Σαλαντίν έδιωξε τους Σταυροφόρους από την Ιερουσαλήμ το 1187, αναγκάζοντας τους μοναχούς-ιππότες να βαδίσουν πια τον δρόμο της υποχώρησης: το τελευταίο τους οχυρό στη Μέση Ανατολή (στη σημερινή Συρία) εγκαταλείφθηκε το 1303.



Έκτοτε, η πτώση τους υπήρξε ραγδαία: αφού απέτυχαν να καταλάβουν την Κύπρο, έπεσαν θύμα στις ορέξεις του Φίλιππου Δ’ μόλις 4 χρόνια αργότερα. Ο λόγος και γνωστός είναι και καλά καταγεγραμμένος: ο γάλλος βασιλιάς χρωστούσε τα μαλλιοκέφαλά του στους Ναΐτες και βρήκε ευκολότερο να τους κατηγορήσει ως αιρετικούς παρά να αποπληρώσει το κρατικό του χρέος. Στη δίκη-παρωδία της Αβινιόν, ο σύμμαχος του Φίλιππου, Πάπας Κλημης Ε’, αφόρισε το τάγμα και σηματοδότησε το (φανερό τουλάχιστον) αιματοβαμμένο τέλος του.

Τα επίσημα πρακτικά της παπικής ετυμηγορίας του 1308 δόθηκαν από το Βατικανό στη δημοσιότητα το 2011: ο Κλήμης δεν τους χαρακτήρισε αιρετικούς, παρά μόνο ανήθικους. Ο ίδιος σκόπευε μάλιστα να αναμορφώσει το τάγμα και να το ξαναβάλει στον ίσιο δρόμο του Θεού, αν και ήταν οι πιέσεις από τον γάλλο μονάρχη που τον ώθησαν να διαλύσει τελικά το τάγμα οριστικά το 1312, παραχωρώντας τα περιουσιακά του στοιχεία δεξιά και αριστερά (με τη μερίδα του λέοντος να πηγαίνει τώρα στους Ιωαννίτες Ιππότες).

Αν και δεν είναι εύκολο να δεχτεί κανείς ότι τόσος πλούτος, εξουσία και πολιτική επιρροή μπορούν να χαθούν από ένα παπικό φιρμάνι. Επιβίωσαν λοιπόν οι Ναΐτες, προσαρμόστηκαν και αφομοιώθηκαν από άλλες, ακόμα πιο απόκρυφες, σέχτες της Ευρώπης; Έχουν δίκιο οι Ελευθεροτέκτονες που ισχυρίζονται ότι είναι άμεσοι απόγονοι του τάγματος;



Ξέρουμε ότι όταν έπεσαν οι Άγιοι Τόποι στα χέρια των μουσουλμάνων, οι Ναΐτες (αλλά και τα άλλα μοναστικά τάγματα της Μέσης Ανατολής, όπως οι Ιωαννίτες και οι Τεύτονες Ιππότες) βρήκαν νέο σπίτι στη Γαλλία. Με τον τεράστιο πλούτο του και τη χώρα χρεωμένη στο ίδρυμά του, το τάγμα δεν έδινε λογαριασμό στον βασιλιά Φίλιππο, δημιουργώντας μια εκρηκτική κατάσταση κοντολογίς που καλούσε σε δραστικές λύσεις. Οι Ναΐτες της Γαλλίας κάηκαν στην πυρά και ο Πάπας αφόρισε το τάγμα μια και καλή, αν και εκτός Γαλλίας, πέρα από μερικές σποραδικές διώξεις, οι εναπομείναντες Ιππότες δεν πειράχθηκαν. Κι έτσι κάποιοι από αυτούς εντάχθηκαν στους Ιωαννίτες της Μάλτας και στους Τεύτονες, που είχαν επιστρέψει εν τω μεταξύ στην Πρωσία και τη Βόρεια Ευρώπη.

Αν και αυτό δεν θα ήταν το τέλος τους. Γιατί οι Τεύτονες Ιππότες επιβίωσαν για άλλα διακόσια χρόνια, πριν αφομοιωθούν από την Πρωσία και την Πολωνία…

Ελευθεροτέκτονες, οι άμεσοι απόγονοι των Ναϊτών;



Είναι γεγονός ότι αρκετοί αιώνες χωρίζουν το τέλος των Ναϊτών από την ιδρυτική πράξη των Μασόνων το 1717. Οι Ελευθεροτέκτονες ήταν τότε ένα προοδευτικότατο τάγμα που φλέρταρε με τις ιδέες του Διαφωτισμού, της δημοκρατίας και του Συντάγματος. Οι Στοές τους ήταν άλλοτε πολιτιστικά κέντρα διακίνησης ιδεών που συγκέντρωναν φιλόσοφους, επιστήμονες και καλλιτέχνες. Τόσο οι φωτισμένοι πατέρες των ΗΠΑ, όπως ο Βενιαμίν Φραγκλίνος και ο Τζορτζ Ουάσιγκτον, αλλά και ο Βολταίρος και ο Μότσαρτ ήταν κάποτε μέλη τους. Εννιά υπογραφές μάλιστα στη αμερικανική Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας και 13 υπογραφές στο πρώτο Σύνταγμα των ΗΠΑ έχουν μασονική καταγωγή.

Αρκετοί ιστορικοί και ακαδημαϊκοί μελετητές έχουν ωστόσο ισχυριστεί κατά καιρούς ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των Ναϊτών Ιπποτών και των τόσων παρακλαδιών της μασονίας. Οι Μασόνοι Ναΐτες Ιππότες γεννήθηκαν λοιπόν και επισήμως στη βιβλιογραφία και όχι φυσικά από τον διακαή πόθο των Ελευθεροτεκτόνων να είναι άμεσοι απόγονοι του χριστιανικού μεσαιωνικού τάγματος. Η ερμητική αυτή ιστορία διατείνεται ότι μια χούφτα Γάλλοι Ναΐτες που επιβίωσαν από τη σφαγή κατέφυγαν στη Σκοτία, ασφαλές καταφύγιο τότε από τις διώξεις του καθολικισμού αλλά και του μανιασμένου Φιλίππου Δ’.



Στη Σκοτία βρήκαν λοιπόν ένα δεύτερο σπίτι στην τοπική μασονική Στοά, η οποία ήταν κάτι παραπάνω από πρόθυμη να τους εντάξει στις τάξεις της. Οι Ναΐτες δίδαξαν λέει στους σκοτσέζους Ελευθεροτέκτονες τις αξίες του ιπποτισμού αλλά και της πειθαρχίας, διασφαλίζοντας έτσι τη μακροημέρευση του τάγματός τους. Το μοναστικό τάγμα επιβίωσε στη σκιώδη του αυτή μορφή μέχρι και την επίσημη διακήρυξη της Ενωμένης Μεγάλης Στοάς της Βρετανίας το 1717. Σύμβολα εξάλλου της σύμπραξης Ελευθερομασόνων και Ναϊτών βρίσκουμε συχνά στη Σκοτία, ακόμα και στις ΗΠΑ, αν και θα εδώ θα επιστρέψουμε αργότερα, καθώς οι Ναΐτες φέρονται να ανακάλυψαν και τον Νέο Κόσμο πολύ πριν τον Κολόμβο!

Η τύχη των ιερών κειμηλίων



Διάφοροι θρύλοι αλλά και μαρτυρίες περιγράφουν το πώς οι Ναΐτες κατάφεραν να περισώσουν τους ιερούς θησαυρούς της χριστιανοσύνης από τα αρπακτικά χέρια του Φιλίππου. Ο λεγόμενος «θησαυρός των Ναϊτών» έζησε μια δεύτερη ζωή και συχνά-πυκνά στον ιστορικό χρόνο εμφανίζεται κάποιος που ανατροφοδοτεί τον μύθο. Καθ’ όλο τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα, πλήθος πηγών τοποθετούσαν τα ιερά κειμήλια που κρατούσαν επτασφράγιστο μυστικό οι Ναΐτες σε κρύπτες στην Πορτογαλία και την Καταλονία, ισχυρά ευρωπαϊκά προπύργια του τάγματος. Η τοπογραφία των ιερών κειμηλίων των Ναϊτών απλώνεται σε όλη την Ευρώπη, αν και η Βόρεια Ισπανία συνεχίζει να κρατά τα συνωμοσιολογικά σκήπτρα.

Πλάι βέβαια στα κειμήλια της χριστιανοσύνης, δεν είναι λόγοι αυτοί που δηλώνουν εμφατικά ότι οι Ναΐτες κατά τις περίφημες ανασκαφές τους στο Όρος του Ναού δεν βρήκαν (ή δεν βρήκαν μόνο) χριστιανικούς θησαυρούς αλλά και μουσουλμανικούς! Ιερά κειμήλια του Κορανιού υποτίθεται ότι είναι επίσης θαμμένα κοντά στα ερείπια του Ναού του Σολομώντα και αυτός ήταν λέει ο λόγος που τους αναθεμάτισε ο Πάπας, καθώς είχαν πλέον απομακρυνθεί από τη χριστιανική αποστολή τους.



Αν και το Άγιο Δισκοπότηρο παραμένει σταθερά των θεωριών συνωμοσίας! Σύμφωνα με την παραδοσιακή σχολή συνωμοσιολογικής σκέψης, οι Ναΐτες μετέφεραν στις αποσκευές τους το ιερό κειμήλιο από τους Άγιους Τόπους στη Σκοτία, μετά τις διώξεις τους στη Γαλλία. Το Παρεκκλήσι Rosslyn, γεμάτο από σύμβολα των Ναϊτών και των Μασόνων, υποτίθεται ότι κρύβει στα σπλάχνα του το κύπελλο που χρησιμοποίησε ο Ιησούς στον Μυστικό Δείπνο.

Η ασίγαστη αρχαιολογική σκαπάνη των Ναϊτών φέρεται να έφερε στο φως τα πάντα: από μυστικά που περιλήφθηκαν αργότερα στη μυθολογία της Μασονίας, εβραϊκά κειμήλια από τον Ναό του Σολομώντα, ισλαμικούς θησαυρούς από το αρχαίο τέμενος, τα σύμβολα της χριστιανοσύνης και την Κιβωτό της Διαθήκης φυσικά! Αν και όχι την ίδια την Κιβωτό, διορθώνουν λίγο αργότερα οι συνωμοσιολόγοι αυτής της γραμμής, παρά την ανεκτίμητη γνώση ότι οι Πλάκες του Νόμου μεταφέρθηκαν στην Αιθιοπία πριν από την πρώτη καταστροφή του Ναού του Σολομώντα.



Η πληροφορία αυτή χαράχτηκε με κωδικοποιημένο τρόπο σε παρεκκλήσι της Γαλλίας, η καταστροφή του οποίου διατάχθηκε από τον μέγα μάγιστρο του τάγματος στο Παρίσι όταν άρχισαν οι περιπέτειες των Ναϊτών με το γαλλικό στέμμα. Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στη Λαλιμπέλα της Αιθιοπίας είναι ο τόπος που φυλάσσεται υποτίθεται η Κιβωτός της Διαθήκης, γνώση που προσπάθησαν να εξαφανίσουν οι Ναΐτες, αν και ήταν αυτοί που έχτισαν τον συγκεκριμένο ναό πάνω στον χώρο φύλαξης του κειμηλίου.



Ήταν το 1357 μ.Χ. όταν η χήρα του αριστοκράτη Geoffrey του Charney, απόγονου του μάγιστρου Geoffroi de Charney που κάηκε δίπλα στον ίδιο τον de Molay, αποκάλυψε στην οικουμένη την Ιερά Σινδόνη. Η θεωρία κάνει εδώ λόγο ότι η Σινδόνη ήταν στα χέρια των Ναϊτών τουλάχιστον από το 1204 μ.Χ., όπως και το πιστοποιητικό ταφής του Ιησού, γραμμένο στα εβραϊκά, ελληνικά και λατινικά.

Πιστό αντίγραφο της μορφής που απεικονίζεται στη Σινδόνη του Τορίνο έχει βρεθεί ήδη από το 1945 σε εκκλησία κωμόπολης της Αγγλίας, κάτι που αποδεικνύει σε όποιους είναι έτοιμους να πιστέψουν ότι το ιερό κειμήλιο ήταν στα χέρια των Ναϊτών εδώ και αιώνες. Η χρονολόγηση με άνθρακα έδειξε ότι το αντίγραφο χρονολογείται από το 1280 μ.Χ.

Η κατάρα του de Molay



Ο Jacques de Molay κάηκε στην πυρά δίπλα στον μισοτελειωμένο καθεδρικό της Νοτρ-Νταμ του Παρισιού πριν από 700 χρόνια. Ο θάνατός του θα πυροδοτούσε τόσες θεωρίες συνωμοσίας όσο και η δολοφονία του Κένεντι, μόνο που οι αιώνες που μας χωρίζουν από τη μαρτυρική εκτέλεση του μέγα μάγιστρου του τάγματος των Ναϊτών τις έχουν κάνει σαφώς πιο ιστορικές!

Ως ο τελευταίος Μέγας Μάγιστρος των Ναϊτών Ιπποτών, ο de Molay κατηγορήθηκε για βλασφημία αλλά και σεξουαλική παρέκκλιση, όπως και τόσοι ακόμα Ναΐτες της εποχής. Ο σοδομισμός και οι ομοφυλοφιλικές περιπτύξεις περιλαμβάνονταν πια στην ημερήσια παπική ατζέντα με τις κατηγορίες κατά του τάγματος, πλάι στις αιρετικές καταδικαστικές αποφάσεις. Μέχρι και για σατανισμό κατηγορήθηκαν οι Φτωχοί Συστρατιώτες του Χριστού ώστε να κηλιδωθεί το όνομά τους και να χρησιμεύσει ως άλλοθι στον Φίλιππο για να εξαφανίσει το τάγμα από προσώπου γης.

Ο γάλλος ηγεμόνας έβαλε να τον βασανίσουν φριχτά πριν τον παλουκώσει στην πυρά πάνω στο μικροσκοπικό νησάκι του Σηκουάνα τον Μάρτιο του 1314: ήταν η ζοφερή κορύφωση του δράματος των Ναϊτών που είχε αρχίσει πριν από εφτά χρόνια. Ο ίδιος ο βασιλιάς διέδιδε τις φήμες για τις ιερόσυλες και ομοφυλοφιλικές πρακτικές μύησης του τάγματος, ώστε να στραφεί η κοινή γνώμη εναντίον τους.



Ο de Molay καταράστηκε όμως στην πυρά τους ηθικούς αυτουργούς της εκτέλεσής του, τον Φίλιππο της Γαλλίας και τον Πάπα Κλήμη Ε’, προβλέποντας ότι θα τους συναντούσε στον άλλο κόσμο πριν από τέλος της χρονιάς. Όπως και έγινε! Ο Κλήμης πέθανε μόλις έναν μήνα αργότερα και ο μονάρχης της Γαλλίας σκοτώθηκε σε κυνηγετικό ατύχημα πριν εκπνεύσει το 1314. Ατάραχος και αγέρωχος ο μάγιστρος ξεστόμισε την ώρα που τον τύλιγαν οι πύρινες γλώσσες την κατάρα, με την ευχή ότι με τη βοήθεια του Θεού οι Ναΐτες θα εκδικούνταν κάποια στιγμή το ευρωπαϊκό κατεστημένο που τους γκρέμισε.

Η απάνθρωπη εκτέλεση του Μέγα Μάγιστρου ήταν λοιπόν αυτή που πείσμωσε τους εναπομείναντες Ναΐτες όχι μόνο να εκδικηθούν μια μέρα τον θάνατό του, αλλά και να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Έτσι θα ξεπλήρωναν την ντροπή και βάλθηκαν λέει να το κάνουν πράξη μέσω της διάχυσής τους σε άλλες σκιώδεις οργανώσεις, όπως οι Τέκτονες, οι Illuminati και προσφάτως η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ.

Στο σκοτσέζικο μάλιστα τάγμα των Ναϊτών υποτίθεται ότι υπήρχε και ο υψηλότατος βαθμός του «Εκδικητή», με τις δικές του αρμοδιότητες να είναι το ποδοπάτημα της καταδικαστικής παπικής βούλας και ο αφανισμός της γαλλικής μοναρχίας. Μασονικός θρύλος έλκει την καταγωγή του από την εκτέλεση και την κατάρα του Jacques de Molay.

Περιττό να αναφερθεί λοιπόν ποιος ήταν ο κινητήριος μοχλός της Γαλλικής Επανάστασης, του δημοκρατικού κινήματος που έφερε στην γκιλοτίνα τον Λουδοβίκο ΙΣΤ’! Ανώνυμος γάλλος Ελευθεροτέκτονας (ή μήπως Ναΐτης;) λέγεται μάλιστα πως όρμησε στη λαιμητόμο, βούτηξε τα χέρια του στο βασιλικό αίμα (ή, κατά άλλες πηγές, άρπαξε το κεφάλι και το σήκωσε από τα μαλλιά) και ούρλιαξε: «Jacques de Molay, δικαιώθηκες»!

Η ανακάλυψη της Αμερικής



Και για το τέλος, ώρα να δούμε το καλύτερο συνωμοσιολογικό σενάριο που αφορά στους Ναΐτες. Ήταν στη δεκαετία του 1980 κυρίως όταν ένα κύμα από εκδόσεις και δημοσιεύσεις βάλθηκε να βρει αναλογίες και συνέχεια μεταξύ της ιστορικής παρουσίας των Ναϊτών στη Σκοτία και της ανάδυσης των Μασόνων Σκοτσέζων Ναϊτών στον Νέο Κόσμο. Η διασύνδεση του Παρεκκλησιού Rosslyn, των Ελευθεροτεκτόνων, των Ναϊτών και του Αγίου Δισκοπότηρου έχουν αποτελέσει αντικείμενο ευρύτερης υπόθεσης, με τη λογοτεχνία να έρχεται απλώς να εκμεταλλευτεί το πράγμα μέχρι εκεί που δεν παίρνει.

Ήταν λοιπόν ένας μικρός και χαμένος στολίσκος των Ναϊτών που τα έκανε όλα, αν πιστέψουμε τα πρακτικά της φρικιαστικής ανάκρισης του Jean de Chalons από τη μεσαιωνική Ιερά Εξέταση, όταν τα είπε όλα χαρτί και καλαμάρι: Ο μάγιστρος Gerard de Villiers, για να γλιτώσει τη σύλληψή του, είχε αποδράσει με 18 πλοιάρια και 50 άλογα, μεταφέροντας φυσικά στα αμπάρια τους όλο τον θησαυρό των Γάλλων Ναϊτών. Όπως ξέρουμε, η Σκοτία έγινε ο τόπος προορισμού των κατατρεγμένων ιπποτών και σύντομα ο στολίσκος αυτός βρήκε τον δρόμο του προς την Αμερική, ακολουθώντας τα αρχαία θαλάσσια μονοπάτια των Βίκινγκ, τα οποία γνώριζαν εξάλλου καλά οι σκοτσέζοι θαλασσοπόροι.



Οι Ναΐτες φέρονται να κατέπλευσαν αρχικά στη Nova Scotia του Καναδά και από κει να βρήκαν αργότερα πέρασμα στην περιοχή που θα γινόταν αιώνες αργότερα γνωστή ως ΗΠΑ, όπου και αποθήκευσαν με πάσα μυστικότητα το σεβαστό τους κομπόδεμα. Ακόμα όμως κι αν αυτό το σενάριο δεν επιβιώνει στην ψύχραιμη ανάλυση, οι Ναΐτες πέρασαν στην Αμερική μέσα από τη Μασονία, καθώς όπως είπαμε ήταν οι κυνηγημένοι Ναΐτες που ίδρυσαν τον Ελευθεροτεκτονισμό. Τα σύμβολά τους υιοθετήθηκαν εν πολλοίς από τους Ελευθεροτέκτοντες και αντίστοιχες παραστάσεις συναντάμε τόσο στη Σκοτία όσο και την Αμερική.



Η απήχηση των Ναϊτών Ιπποτών παρά τους τόσους αιώνες που μας χωρίζουν από τη δράση τους παραμένει εντυπωσιακή σε παγκόσμιο επίπεδο. Πολύ μελάνι έχει χυθεί για τα μεσαιωνικά τους καμώματα, αν και είναι περισσότερο αυτό που χύνεται για τη δραστηριότητά τους μέσα σε άλλες μυστικιστικές σέχτες, αυτές που επιβουλεύονται δηλαδή τον κόσμο μας και απεργάζονται μυστικά σχέδια για τη νέα παγκόσμια τάξη.

Ολοκληρώνοντας, ένα ιστορικό ερώτημα παραμένει και δεν έχει ακόμα ικανοποιητική απάντηση: όταν ο Φίλιππος Δ’ μάντρωσε τους Γάλλους Ναΐτες ώστε να απαλλαγεί από τον βραχνά της αποπληρωμής των δανείων που τους όφειλε, πίστευε ότι ο ζηλευτός πλούτος των ιπποτών θα περιερχόταν πια στα χέρια του. Δεν βρήκε όμως μήτε φράγκο ζωγραφιστό! Μπορεί ο Πάπας να είχε εκχωρήσει τώρα όλα τα ακίνητα περιουσιακά τους στοιχεία στους Ιωαννίτες Ιππότες και σε αντίστοιχα τάγματα, πού ήταν όμως το αμύθητο παραδάκι των άλλοτε Φτωχών Στρατιωτών του Χριστού;

Όταν οι άντρες του περικύκλωσαν τους Ναΐτες, δεν υπήρχε τίποτα να βρεθεί. Μήπως είχαν ειδοποιηθεί για τη συνωμοσία εναντίον τους; Ο στόλος τους εξαφανίστηκε εξάλλου τον ίδιο καιρό που χάθηκε από προσώπου γης και ο θησαυρός τους. Όσο δεν παίρνουμε ικανοποιητική απάντηση σε αυτό το ερώτημα, ο μύθος των Ναϊτών Ιπποτών θα συνεχίζει να ζει!
Τμήμ
r

Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014

Tα τείχη των Αθηνών


 Tμήμα της Αχαρνικής οδού (πλατεία Κοτζιά, στο βάθος η Εθνική Τράπεζα). 

Σχεδιαστική αναπαράσταση της Αγοράς με τα τείχη στο βάθος, 5ος αι. π.Χ. 
  



Η μνήμη της πόλης Τι γνωρίζουμε για τη μορφή της στην αρχαιότητα και τις μεταμορφώσεις τις μέσα στον χρόνο; Και γιατί αγνοούμε ένα τόσο σημαντικό μνημείο όσο τα τείχη; 



  Αν βρισκόμασταν στην περιοχή της οδού Κοραή γύρω στο 450 π.Χ. και κοιτάζαμε προς την πλατεία Κλαυθμώνος, θα αντικρίζαμε ένα επιβλητικό τείχος ύψους περίπου 9-10 μ. Θα είχαμε έλθει από τα Μεσόγεια και τριγύρω μας (κατά μήκος των σημερινών οδών Πανεπιστημίου και Σταδίου) θα απλώνονταν νεκροταφεία με εντυπωσιακούς περιβόλους και περίτεχνες επιτύμβιες στήλες, ενώ στις μύτες μας ίσως έφθαναν ενοχλητικές οσμές από τα εργαστήρια μεταλλουργίας που υπήρχαν στο Σύνταγμα. Από το συγκεκριμένο σημείο θα μπορούσαμε να εισέλθουμε στην πόλη πεζή, μέσω μιας μικρής πυλίδας. Αν όμως είχαμε άμαξα, θα έπρεπε να μεταβούμε σε μία από τις τουλάχιστον 13 μεγαλοπρεπείς πύλες που περιέβαλλαν τα αρχαία τείχη των Αθηνών.   Πόσο ξένη φαντάζει η εικόνα αυτή; Τι γνωρίζουμε για τη μορφή της πόλης στην αρχαιότητα και τις μεταμορφώσεις της μέσα στον χρόνο; Και γιατί αγνοούμε ένα τόσο σημαντικό μνημείο όσο τα τείχη; Ίσως διότι η ανασύσταση των τειχών είναι ένα παζλ για δυνατούς λύτες. Οι αρχαιολόγοι πρέπει να συνδυάσουν αποσπασματικά ευρήματα ανασκαφών σε υπόγεια πάρκινγκ και θεμέλια οικοδομών με πληροφορίες που έχουν από αρχαίους συγγραφείς (τον Θουκυδίδη, τον Παυσανία κ.ά.) για την πορεία της οχύρωσης. Όμως, όταν όλα τα στοιχεία μπουν σε έναν χάρτη, τότε αναδύεται μια απρόσμενη εικόνα για την πόλη, πιο πλούσια από αυτή που γνωρίζουμε από τα τηλεφανή της μνημεία, όπως η Ακρόπολη, και συστηματικά ανασκαμμένους χώρους, όπως η Αρχαία Αγορά.   Ένας άλλος λόγος είναι ότι ο σύγχρονος άνθρωπος δεν είναι εξοικειωμένος με την έννοια του τείχους. Δεν έχουμε μεγαλώσει σε κάστρα και οχυρά. Ωστόσο, η έννοια της ανοχύρωτης πόλης είναι ένα σχετικά νέο φαινόμενο στην ιστορία. Μέχρι τον 19ο αι., οι περισσότερες πόλεις είχαν τείχη που τις προστάτευαν από εχθρικές επιδρομές και καθόριζαν τη μορφή τους. Η Αθήνα δεν αποτελούσε εξαίρεση. Από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι την ανακήρυξή της σε πρωτεύουσα του σύγχρονου κράτους, το 1833, τα τείχη αποτελούσαν ένα από τα σημαντικότερα ορόσημά της. Αυτά όριζαν την έννοια του «άστεως» και της υπαίθρου, αυτά διαμόρφωναν την ταυτότητα της πόλης, αυτά συμβόλιζαν την έννοια του ασφαλούς «εμείς» και του άγνωστου «άλλου». Για την κατασκευή τους δαπανήθηκαν τεράστιοι πόροι κι εργάστηκαν χιλιάδες άνθρωποι, ενώ για τις επανειλημμένες καταστροφές τους πολέμησαν στρατοί και χύθηκε αίμα. Η πορεία τους αυξομειώθηκε στο πέρασμα του χρόνου: κάποιες εποχές έφθαναν μέχρι το λιμάνι του Πειραιά, άλλες μόλις που περιέβαλλαν τον Βράχο της Ακρόπολης. Σε κάθε εποχή, όμως, πρόσφεραν καταφύγιο στους κατοίκους της Αθήνας, ανεξαρτήτως εθνότητας, θρησκείας ή πολιτισμικής παράδοσης.   
    
Τμήματα των τειχών έρχονται στο φως διαρκώς από τον 19ο αι. και εξής, ιδιαίτερα σε περιόδους έντονης οικοδομικής δραστηριότητας, οπότε και αυξάνονται οι σωστικές ανασκαφές σε αστικά οικόπεδα (π.χ. τις δεκαετίες του ’60 και του ’70). Σήμερα σώζονται απομεινάρια τους σε τουλάχιστον 150 σημεία της πόλης – αν και σπάνια τα προσέχουμε στις καθημερινές διαδρομές μας από τη Βαρβάκειο στο Θησείο και από το Σύνταγμα στο Κουκάκι.    Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΕΙΧΩΝ   Οι πρωιμότερες οχυρώσεις βρίσκονται πάνω στην Ακρόπολη και χρονολογούνται τους μυκηναϊκούς χρόνους, δηλαδή τον 13ο αι. π.Χ. , την εποχή, ας πούμε, του Τρωικού Πολέμου. Δύσκολα προσβάσιμα από το κοινό σήμερα, τα μυκηναϊκά τείχη φαίνεται ότι κατασκευάστηκαν για να προφυλάξουν την κατοικία του Αθηναίου άνακτα καθώς και μια υπόγεια κρήνη στο ΒΑ τμήμα του Βράχου, η οποία έφθανε έως το λεγόμενο σπήλαιο της Αγλαύρου. Η κρήνη εξασφάλιζε πόσιμο νερό σε περίπτωση πολιορκίας, ταυτόχρονα όμως φαίνεται ότι ήταν το αδύνατο σημείο της οχύρωσης – από εκεί, άλλωστε, σκαρφάλωσαν στην Ακρόπολη ο Μανώλης Γλέζος και ο Απόστολος Σάντας για να κατεβάσουν τη ναζιστική σημαία τον Μάη του 1941.    Το μυκηναϊκό τείχος, ίσως με μια επέκταση προς δυσμάς, παρέμεινε σε χρήση για πολλούς αιώνες, πιθανότατα έως την εποχή του Πεισίστρατου (6ος αι. π.Χ.), όταν η πόλη επεκτάθηκε και απέκτησε μεγαλύτερο περίβολο στο πεδινό της τμήμα. Το τείχος αυτό μαρτυρείται από τους αρχαίους συγγραφείς, αλλά δεν άφησε ίχνη διότι καταστράφηκε ολοσχερώς από τον περσικό στρατό το φθινόπωρο του 480 π.Χ.    

Μετά την καταστροφή, και λόγω της σφοδρής αντιπαλότητας με τη Σπάρτη, οι Αθηναίοι συνειδητοποίησαν την ανάγκη συστηματικότερης οχύρωσης. Με πρωτεργάτη τον Θεμιστοκλή, ξεκίνησαν το 479/8 π.Χ. μια τιτάνια προσπάθεια οικοδόμησης τειχών όχι μόνο γύρω από το άστυ αλλά και γύρω από το επίνειό του, τον Πειραιά, και αργότερα –επί Κίμωνα και Περικλή– κατά μήκος του δρόμου που συνέδεε τα δύο αστικά κέντρα (τα Μακρά Τείχη, τμήματα των οποίων έχουν αποκαλυφθεί κατά μήκος της οδού Πειραιώς και κάτω από τις τροχιές του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου). Τα τείχη αποτέλεσαν εγγυητή της αθηναϊκής ισχύος την εποχή της δημοκρατίας και παρέμειναν στη θέση τους μέχρι το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου (404 π.Χ.), όταν ο Σπαρτιάτης στρατηγός Λύσανδρος κατεδάφισε τις οχυρώσεις του Πειραιά και τα Μακρά Τείχη, ενδεχομένως δε και τα τείχη του αθηναϊκού άστεως. Σύντομα, πάντως, άρχισε η ανοικοδόμησή τους από τον Κόνωνα (395-391 π.Χ.). Λίγο μετά το 340 π.Χ. η απειλή επίθεσης από τα μακεδονικά στρατεύματα του Φιλίππου Β’ (τα οποία διέθεταν, μεταξύ άλλων, πολιορκητικές μηχανές) οδήγησε σε νέα φάση φρενήρους ανοικοδόμησης, κατά την οποία χρησιμοποιήθηκε κάθε διαθέσιμο υλικό –ακόμα και οι στήλες των προγονικών τάφων– για να ενισχυθεί η οχύρωση.   Ο νέος περίβολος, κατασκευασμένος σχεδόν εξ ολοκλήρου από πέτρα, ήταν πολύ πιο ισχυρός από πριν και αποτελούνταν από τρία μέρη:    
1.  το τείχος, ύψους περίπου 9-10 μ. και πάχους 2-5 μ. 
2.  το χαμηλότερο προτείχισμα, σε απόσταση 8-10 μ. από το τείχος 
3.  και την τάφρο, πλάτους 8-12,5 μ. και βάθους περίπου 4 μ., που εμπόδιζε την είσοδο στην πόλη και της έδινε τη μορφή πραγματικής καστροπολιτείας.   

Η είσοδος στην πόλη γινόταν από τις 13 μεγάλες πύλες, ενώ ο χώρος μεταξύ προτειχίσματος και τείχους χρησίμευε ως περιφερειακή οδός (στην επιφάνειά του έχουν βρεθεί ίχνη αυλάκων για τροχούς άμαξας). Σήμερα μπορεί κανείς να δει μια τέτοια πύλη, την Αχαρνική, στο υπόγειο της Εθνικής Τράπεζας, στη γωνία Σοφοκλέους και Αιόλου, καθώς και τον δρόμο που οδηγούσε σε αυτή στην πλατεία Κοτζιά  Τμήμα του προτειχίσματος και της επιβλητικής τάφρου είναι επισκέψιμο στο υπόγειο του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης στο Θησείο.   Το τείχος διαχώριζε σαφώς τις λειτουργίες της πόλης: στο εσωτερικό του βρίσκονταν τα δημόσια κτίρια και τα ιερά, όπως και οι κατοικίες των ανθρώπων. Εκτός του τείχους βρίσκονταν τα νεκροταφεία, εργαστηριακοί χώροι αλλά και τα γυμνάσια της πόλης. Πουθενά αλλού δεν φαίνεται αυτό καλύτερα απ’ ό,τι στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, όπου σώζεται η πιο επίσημη είσοδος της πόλης, το περίφημο Δίπυλο, με τις δύο οχυρωμένες πύλες και την αρχή της Παναθηναϊκής Οδού (που οδηγούσε στην Ακρόπολη μέσω της Αγοράς), και η Ιερά Πύλη, πλάι στην οποία περνούσε ο Ηριδανός ποταμός (μία από τις βασικές υδάτινες πηγές της πόλης μαζί με τον Ιλισσό, ο οποίος βρισκόταν εκτός των τειχών). Ακριβώς έξω από τα τείχη βρίσκονταν το αριστοκρατικό νεκροταφείο του Κεραμεικού, τα μνημεία των νεκρών του πολέμου (Δημόσιο Σήμα) και πολυάριθμα κεραμικά εργαστήρια. 
Από εδώ ξεκινούσαν ο δρόμος που οδηγούσε στην Ακαδημία του Πλάτωνα στον Κολωνό και η Ιερά Οδός που οδηγούσε στην Ελευσίνα.   

Τα τείχη των Αθηνών – Κλασική περίοδος .  
Το αρχαίο τείχος των Αθηνών (ο «κύκλος του άστεως», όπως ήταν γνωστό στην αρχαιότητα) είχε συνολικό μήκος περίπου 6,5 χλμ. και κάλυπτε επιφάνεια 2.150.000 τ.μ. Εξ αυτών υπολογίζεται ότι 300.000 τ.μ. καταλάμβαναν οι δημόσιοι χώροι, 1.200.000 τ.μ. οι οικίες (ο πληθυσμός εντός των τειχών υπολογίζεται σε 35-50.000 κατοίκους) και 650.000 τ.μ. λόφοι και ελεύθεροι χώροι. Ο τρόπος οικοδόμησης εντός των τειχών ήταν ανέκαθεν άναρχος, χωρίς κανένα ρυμοτομικό σχέδιο, αποτέλεσμα της αδιάλειπτης κατοίκησης της πόλης. Γι’ αυτό και το «αττικώς οικοδομείν» αποτελούσε παράδειγμα προς αποφυγήν στην αρχαιότητα!   Το ισχυρό τείχος παρέμεινε στη θέση του για πολλούς αιώνες, μέχρι την κατάκτηση της πόλης από τον Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα (86 π.Χ.), όταν υπέστη εκτενή καταστροφή. Φαίνεται ότι ανοικοδομήθηκε από τον αυτοκράτορα Αδριανό (μεταξύ 124 και 135 μ.Χ.), ο οποίος μάλιστα διεύρυνε την πόλη προς ανατολάς, επεκτείνοντάς το τείχος περίπου μέχρι τις όχθες του Ιλισσού, κοντά στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Λαμπρά απομεινάρια αυτής της περιόδου αποτελούν η Πύλη του Αδριανού, που σηματοδοτεί το όριο μεταξύ της παλαιάς πόλης και της αδριάνειας επέκτασης, καθώς και μια ρωμαϊκή γέφυρα στον Ιλισσό, η οποία δεν σώζεται σήμερα, βρισκόταν όμως σε χρήση μέχρι τα τέλη του 18ου αι. π.Χ.   Τα τείχη γνώρισαν πολλές ακόμα καταστροφές και αυξομειώσεις στην έκτασή τους. Το 267 π.Χ. καταστράφηκαν σχεδόν ολοσχερώς –όπως και όλη η Αθήνα– από την επιδρομή των Ερούλων και τότε χτίστηκε ένα πολύ μικρότερο τείχος γύρω από τον Βράχο της Ακρόπολης. Τον 6ο αι. μ.Χ. ο Ιουστινιανός φαίνεται ότι επισκεύασε το τείχος και πρόσθεσε πολλούς οχυρωματικούς πύργους. Οι επόμενοι αιώνες –αιώνες παρακμής για την Αθήνα– παραμένουν σκοτεινοί, αν και έχει πιστοποιηθεί η ανέγερση ενός μικρού τείχους, γνωστού ως Ριζόκαστρου, γύρω από την Ακρόπολη τον 13ο αι. (μετά από καταστροφικές επιδρομές Σαρακηνών αλλά και του άρχοντα του Ναυπλίου Λέοντος Σγουρού το 1204). Η ζωή της πόλης περιορίστηκε στα όρια του μικρού αυτού τείχους κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας (1204-1456 μ.Χ.). Η οθωμανική κατάκτηση (η οποία συνέβη χωρίς καταστροφή) σήμανε νέα περίοδο ανάπτυξης για την πόλη, η οποία σταδιακά επεκτάθηκε προς κάθε κατεύθυνση. Αρχικά φαίνεται ότι μόνο η Ακρόπολη παρέμενε οχυρωμένη, όμως το 1778 ο διοικητής (βοεβόδας) των Αθηνών Χατζή Αλή Χασεκής έχτισε νέο οχυρωματικό περίβολο, που αν και πολύ μικρότερος του αρχαίου (ύψους μόλις 3 μ.), σε αρκετά σημεία πατούσε πάνω στα απομεινάρια του. Το τείχος αυτό παρέμεινε στη θέση του μέχρι την Επανάσταση και την πολιορκία από τον Κιουταχή (1826), ο οποίος ουσιαστικά ισοπέδωσε την πόλη.    Τμήμα του προτειχίσματος και της τάφρου, Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης (Μουσείο Μπενάκη)   Με την άφιξη των Βαυαρών (1833) εισήχθη στην Ελλάδα και η καινοτόμος λογική της ανοικτής πόλης. Η νέα πρωτεύουσα άρχισε να σχεδιάζεται στα πρότυπα ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων, με μεγάλους δρόμους, βουλεβάρτα και πλατείες, αλλά χωρίς οχυρώσεις, περιτοιχίσματα και άλλα στοιχεία που θα εμπόδιζαν την επέκτασή της. Με τον τρόπο αυτό γεννήθηκε μια σύγχρονη δυτική πρωτεύουσα, ταυτόχρονα, όμως, αφέθηκαν στη λήθη του χρόνου ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της και τρόποι αστικής οργάνωσης που είχαν κυριαρχήσει σε όλη τη διάρκεια της μεταβυζαντινής και οθωμανικής περιόδου. Η ρήξη που προκάλεσαν οι αλλαγές αυτή στη συλλογική μνήμη της πόλης δεν έχει αξιολογηθεί ακόμη επαρκώς.    Την ιστορία των τειχών ανέλαβαν να αποκαλύψουν οι λειτουργοί της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας κάτω από τα θεμέλια νεοκλασικών οικιών και μεταγενέστερων πολυκατοικιών. Στην προσπάθεια αυτή συχνά συνάντησαν σφοδρές αντιδράσεις από επενδυτές, εργολάβους, ακόμη και πολιτικούς, ιδιαίτερα την περίοδο της αντιπαροχής και την επταετία της χούντας. Δυστυχώς, παρόμοιες αντιδράσεις συναντούν ενίοτε και σήμερα. Άλλωστε, οι αποσπασματικές μνήμες του αστικού παρελθόντος ελάχιστα συγκινούν τους θιασώτες της «fast-track ανάπτυξης», αφού δεν συνεπάγονται άμεσο κέρδος... Είναι, όμως, αυτές οι ταπεινές μνήμες –και όχι μόνον η Ακρόπολη με το απαστράπτον μουσείο της– που μας συνδέουν με το ζωντανό παρελθόν της πόλης και μας επιτρέπουν να ιχνηλατήσουμε τις υπόγειες διαδρομές και τις καθημερινές ιστορίες των ανθρώπων. Ας τις αναζητήσουμε. Ας κοιτάξουμε χαμηλά, εκεί όπου βαδίζουμε. Ας προσπαθήσουμε να συνδέσουμε τα κομμάτια του παζλ που κρύβονται λίγα εκατοστά κάτω από τα πόδια μας. Κι ας σκεφτούμε ότι σε αυτή την πόλη έζησαν εκατομμύρια άνθρωποι πριν από εμάς –άνθρωποι κάθε λογής, ειδωλολάτρες, χριστιανοί, μουσουλμάνοι, Έλληνες, Φράγκοι, Ενετοί, Τούρκοι, Αρβανίτες–, βρίσκοντας κοινό καταφύγιο πίσω από τα ψηλά της τείχη. Τείχη ορατά, που προστάτευαν από πραγματικούς αντιπάλους – σε αντίθεση με τα αόρατα τείχη που οι σημερινοί κάτοικοι της πόλης (ή, τέλος πάντων, κάποιοι από αυτούς) προσπαθούν να υψώνουν μεταξύ τους, επινοώντας ανύπαρκτους εχθρούς εντός του άστεως...   Τμήμα του τείχους, του προτειχίσματος και της περιφερειακής οδού στο υπόγειο του Ταχ. Ταμιευτηρίου, Αριστείδου 14 και Πεζματζόγλου 

Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014

Oταν ο Ιούλιος Καίσαρ απείλησε τη Λάρισα




Ιούλιος Καίσαρ, Πομπήιος. Η Λάρισα που κινδύνεψε να καεί από τον Καίσαρα το 48 π.Χ. μετά τη μάχη της Φαρσάλου και ο σωτήρας της, ο Ρωμαίος Βάλβος! Το άγαλμά του δέσποζε, στο κέντρο του κοίλου του αρχαίου θεάτρου... Η άγνωστη ρωμαϊκή ιστορία της πόλης, στο φως. Το μνημείο ανοιχτό βιβλίο ιστορίας...
Το Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας, «έπαιξε» έντονα, προεκλογικά, όντας στο επίκεντρο των εξαγγελιών των δημοτικών παρατάξεων. Συγχρόνως, όμως γίνονται και έργα στο θέατρο, που δεν φαίνονται σε αυτή τη φάση. Φαίνονται μόνο οι εργαζόμενοι «με τα νυστέρια», όπως από άγνοια, μερικές φορές, αναφέρονται κάποιοι. Το θέατρο, μέσα από τους επιστήμονες και όλο το προσωπικό, που εργάζεται για αυτό, από χρόνια, προσφέρει σήμερα στην πόλη, την άγνωστη ιστορία της, επί ρωμαιοκρατίας. Τους τελευταίους αιώνες πριν και τους πρώτους αιώνες μετά Χριστό! Με τη βασική διαπίστωση, ότι η Λάρισα ως ηγέτιδα της Θεσσαλίας και ευρύτερα της κεντρικής Ελλάδας, ήταν αυτόνομο κράτος. Βασική αιτία, το θεσσαλικό σιτάρι και οι ανάγκες των ρωμαϊκών στρατευμάτων.
Για τις τελευταίες εξελίξεις, η «Ε» συζήτησε με τον πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής αποκάλυψης αρχαιολόγο κ. Αθανάσιο Τζιαφάλια και τον στενό του συνεργάτη επί 40ετία, καθηγητή Αρχαιολογίας κ. Μπρούνο Ελί, ειδικό σε θέματα επιγραφών. Η συζήτηση, είναι η πρώτη σειράς δημοσιευμάτων, που θα ακολουθήσουν για το Αρχαίο Θέατρο, με συνεντεύξεις ανθρώπων, που δούλεψαν και δουλεύουν για αυτό. Μερικά από αυτά που ειπώθηκαν, με τους κ. Τζιαφάλια και Ελί: «Φέτος κορυφώνεται η συνεργασία μας με τους Γάλλους συναδέλφους, είναι η κορύφωση της μελέτης του μνημείου, από την άποψη της ιστορίας του θεάτρου. Έχουμε εκπληκτικές ιστορικές πληροφορίες. Η ταύτιση των μαρμάρων είναι στο περατούσθαι, ξέρουμε πάρα πολύ καλά, πού πάει το καθένα. Μετά από αδειοδότηση του Υπουργείου Πολιτισμού θα μπει γερανός μέσα (εντός του καλοκαιριού), για να μπουν τα μάρμαρα στην ακριβή τους θέση. Ο τρόπος που επικολλούνται τα μάρμαρα δεν είναι αντιστρεπτός. Χρειάζεται απόλυτη ακρίβεια. Ο αρχαίος αρχιτέκτονας και μάστορας, χάραζε πάνω στο εδώλιο το σημείο, που θα έμπαινε το παραπάνω. Το ελάχιστο λάθος, χαλάει όλη την επόμενη σειρά.
Η ΡΩΜΑΙΟΚΡΑΤΙΑ
Βρήκαμε στο θέατρο όλη τη ρωμαϊκή ιστορία της Λάρισας, που ήταν άγνωστη. Να πούμε για παράδειγμα, ένα όνομα ιστορικού προσώπου, του Λεύκιου Κορνήλιου Βάλβου: 'Ήταν φίλος του Ιουλίου Καίσαρα στη μάχη των Φαρσάλων, μεταξύ Ιουλίου Καίσαρα και Πομπηίου, που είχε νικητή, ως γνωστό, τον Καίσαρα (σ.σ. 9 Αυγούστου 48 π.Χ. Σύμφωνα με τους ιστορικούς ο στρατός του Πομπηίου είχε τεράστιες απώλειες, αν και υπέρτερος αριθμητικά. Μετά την μάχη αυτή, ο Πομπήιος κατέφυγε πρώτα στη Λάρισα και έπειτα στην Αίγυπτο, όπου και τελικά δολοφονήθηκε).
Οι Λαρισαίοι και το λαρισαϊκό ιππικό ήταν με το μέρος του Πομπηίου. Ο Ιούλιος Καίσαρας, θέλησε μετά να καταστρέψει τη Λάρισα, για να την εκδικηθεί. Ο Βάλβος παρενέβη, έπεισε τον Ιούλιο Καίσαρα, να μην κάψει την πόλη. Γι' αυτό οι Λαρισαίοι τίμησαν τον Βάλβο στο πιο επίσημο μνημείο της πόλης, στο αρχαίο θέατρο. Μάλιστα έβαλαν το άγαλμά του, μπροστά στο κέντρο του κοίλου του θεάτρου. 'Ήταν μεγαλύτερο από τα άλλα αγάλματα τιμωμένων προσώπων (κάτι σαν τις κερκίδες των επισήμων στα γήπεδα). Βρέθηκε η βάση του με την επιγραφή. Έχουμε ελπίδες, μήπως βρεθεί και το άγαλμα.
Βρήκαμε επίσης και τον Λούκιο Τίλιο Κικέρωνα, πρεσβευτή των ρωμαϊκών συμφερόντων στη Λάρισα, συγγενής του γνωστού ρήτορα Κικέρωνα, πρωτοξάδελφος. Αυτό το ξέρουμε όχι άμεσα, αλλά έμμεσα. Οι Ρωμαίοι, που ενδιαφέρονταν τόσο πολύ για τη Θεσσαλία, ο λόγος ήταν το σιτάρι και όχι τίποτε άλλο. Γι' αυτό, είχαν δώσει προνόμια στη Λάρισα, την ονόμασαν Αυγούστα (σεβαστή). Οι Ρωμαίοι δεν είχαν στρατό εδώ, μόνο αντιπροσωπεία. Παρεμβαίνει ο κ. Μπρούνο Ελί: «Βεβαιώνεται λοιπόν ότι την αυτοκρατορική εποχή, η Θεσσαλία, το Κοινό των Θεσσαλών στη Λάρισα, ήταν αυτόνομο κράτος. Αυτό σημαίνει ότι δεν εξαρτιόταν από τη Μακεδονία, ούτε από την Αχαΐα. Μέχρι το τέλος της ρωμαϊκής εποχής. Κι όχι μόνο αυτό, ήταν τεράστιο κράτος. Το εύρος του έφτανε εκτός από τη σημερινή Θεσσαλία, μέχρι την Υπάτη, τις Θερμοπύλες, τη Σκάρφεια κοντά στην Αταλάντη, όλη την κοιλάδα του Σπερχειού και βόρεια μέχρι τον Όλυμπο...
Όλα τα ελληνικά και τα λατινικά ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν εκείνη την εποχή Ολυμπιόδωρος, Ελλανοκράτης κλπ. Ο Ολυμπιόδωρος ήταν πατέρας του καθηγητή της ρητορικής του Λαρισαίου που δίδασκε στη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας. Κι εκείνος λεγόταν Ολυμπιόδωρος, ήταν καθηγητής της Ρητορικής. Πολύ μεγάλο όνομα της εποχής. Πρέπει να ξέρεις όλες τις επιγραφές της Λάρισας, για να βρεις τα πρόσωπα. Με μια επιτύμβια στήλη π.χ. μπορούμε να δούμε ονόματα του γιου ή της κόρης, δηλαδή να έχουμε μια προσωπογραφία. Ήταν ο τηλεφωνικός κατάλογος των Λαρισαίων της εποχής, το αρχαίο θέατρο. Όλες οι γενεές εκείνων των αιώνων. Αυτά βγήκαν μόνο από τη μελέτη.
ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ
Η δουλειά μας δεν φαίνεται. Στα τρίγλυφα και τις μετώπες, ξεκαθαρίσαμε τα ονόματα Ρωμαίων αυτοκρατόρων. Του Οκταβιανού, του Αυγούστου, του διαδόχου του Τιβέριου, του Γερμανικού, βρήκαμε και το όνομα της Λυδίας της γυναίκας του Αυγούστου. Μας λείπει ο Δρούσος. Κάπου πίσω από τη σκηνή θα τον βρούμε. Οι Λαρισαίοι, που είχαν προνόμια, τιμούσαν τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, με αγάλματα. Αυτά βρίσκονταν στο 2ο όροφο της σκηνής.
Πρώτα θα βγάλουμε τις κολώνες πίσω από τη σκηνή. Οι πωρόλιθοι στην αρχαία Θεσσαλία. προέρχονται από το αρχαίο λατομείο στην Περαχώρα Τυρνάβου, επειδή είχαν μεγάλες τρύπες, είχαν σοβά! Ασβέστη, άμμο... Ώρες- ώρες μας πιάνει το παράπονο, που μερικοί δεν καταλαβαίνουν. Δεν είναι εργολαβία, να κάνουμε πολυκατοικία και μια γέφυρα, με καλουπώματα. Το πρόβλημά μας είναι ένα και μοναδικό: Δεν επιτρέπεται να κάνουμε λάθος. Είτε η ιστορική μελέτη, που είναι πολύ μεγάλη ή μελέτη αρχαιολογική, με την έννοια ταύτισης των μαρμάρων. Κάνουμε αρχαιολογία όχι οικοδομή, αυτή είναι η διαφορά. Αν ήταν να βάλουμε τα μάρμαρα, το ένα πάνω στο άλλο, θα τελειώναμε σε μια εβδομάδα. Έχουμε περίπου 700 εδώλια. Πολλά έχουν βάρος 3- 4 τόνων. Ίσως πρέπει να μετρήσουμε, με την πρώτη ευκαιρία, τα κυβικά μέτρα των μαρμάρων, θα είναι χιλιάδες. Η δουλειά του κ. Αθ. Τζιαφάλια και της ομάδας του, είναι εξαιρετική. Από χρόνια, είναι συστηματική, πρέπει να το ξέρει ο κόσμος αυτό.
Κάποτε, πάνω από το θέατρο, υπήρχε η οδός Παπαναστασίου. Περνούσαν και βαριά φορτηγά για τη λαχαναγορά, που λειτουργούσε στο Φρούριο. Αν δεν ήταν τόσο ισχυρό το μνημείο, θα είχε διαλυθεί πλήρως, δεν θα υπήρχε τίποτα σήμερα. Πιστεύω ότι είμαστε σε πολύ προχωρημένο στάδιο. Μέχρι τις αρχές του 2009 κάναμε ακόμα κατεδαφίσεις. Ας σκεφτούμε, ότι η αναστήλωση του Παρθενώνα στην Αθήνα γίνεται συνεχώς τα τελευταία 40 χρόνια περίπου... Χρειάζονται χρόνια για το θέατρο και εμείς πάμε πολύ γρήγορα. Πίσω, από το θέατρο υπάρχουν 2.500 κομμάτια, που πρέπει να κατεβούν κάτω! Τα δε μικρά κομμάτια στα κιβώτια ξεπερνούν τις 6.000 χιλιάδες! Χιλιόμετρα ολόκληρα, τριχοειδείς ρηγματώσεις τις γέμισαν αυτά τα άτομα, που εργάζονται με το νυστεράκι. Αυτή η δουλειά είναι πάρα πολύ σημαντική για τη διατήρηση του μνημείου. Αυτό πρέπει να μείνει και για τις επόμενες γενιές. Εμείς δεν θα υπάρχουμε, αλλά κάποιες μελλοντικές γενιές θα το έχουν. Ολοκληρώσαμε τη συντήρηση του κοίλου, τώρα πιάνουμε τη σκηνή και μετά θα πάμε στους αναλημματικούς τοίχους. Ευτυχώς, εκεί η δουλειά είναι ελάχιστη.
Έχουμε 25 άτομα, συντηρητές κ.λπ., που καθαρίζουν, συντηρούν, κολλάν, θραύσματα. Βγάζουμε τα τσιμέντα, με τα καλεμάκια από τα μάρμαρα, που χρησιμοποιήθηκαν ως θεμέλια οικοδομών. Γοητευόμαστε κάθε μέρα, από κάτι νέο που βρίσκουμε, υπάρχει ενθουσιασμός. Προ ημερών βρήκαμε κοντά στη σκηνή ένα κομμάτι από μαρμάρινο αναλόγιο, έργο περίτεχνο. Από κάπου στέκονταν και μιλούσαν οι αρχαίοι ομιλητές.
ΤΣΙΡΚΟ ΚΑΙ ΔΙΩΓΜΟΙ
Ξεκαθαρίσαμε την ιστορία του θεάτρου, όσον αφορά στη μετατροπή του. Προσωπικά πιστεύω, ότι επί Οκταβιανού Αυγούστου και Τιβερίου έγινε αρένα. Περί το τέλος του 2ου αιώνα μ.Χ., μετά το 180, έχουμε και σχετική επιγραφή, όπου αναφέρεται το όνομα Πολυδεύκης, έχουμε νέα σοβαρή μετατροπή του θεάτρου. Έκλεισαν τις παρόδους και τις εισόδους (άφησαν μόνο μία, έβαλαν όρθια τα μάρμαρα γύρω από την ορχήστρα, έβαλαν και επιπλέον φράχτη, για να προστατεύονται οι θεατές από τα άγρια ζώα), κάτι σαν στηθαία και μετέτρεψαν, τέλη 2ου αρχές 3ου αιώνα, το θέατρο, σε αρένα για θηριομαχίες! Μάλιστα μέσα στον αποχετευτικό αγωγό του θεάτρου βρήκαμε πάνω από 400 χάλκινα νομίσματα. Ήταν νομίσματα σε κυκλοφορία και τα έριχναν οι θεατές, όπως γίνεται σήμερα στα γήπεδα! Τότε το θέατρο ήταν τσίρκο, ένας κυκλικός κλειστός χώρος, με μόνη είσοδο από αριστερά, αυτή που βρήκε ο Αρβανιτόπουλος και πιθανόν έκλεινε με κάποιο είδος κάγκελου. Κάτι σαν Κολοσσαίο, σε μικρή κλίμακα.
Επίσης, θα τολμήσω να πω, συνεπικουρούμενοι κι από το γεγονός ότι βρέθηκαν απέναντι από τον Άγιο Αχίλλιο, στον Πηνειό ταφές Χριστιανών του 4ου αιώνα μ. Χ., ότι δεν αποκλείεται να έγιναν και διώξεις πρωτοχριστιανών μέσα στο θέατρο. Δηλαδή, τους έβαζαν στην αρένα με τα θηρία. Δεν έχω όμως αποδείξεις. Είναι μια υπόθεση. Είναι η εποχή του «άρτος και θεάματα». Ουδεμία σχέση με την αρχαία αποστολή των θεάτρων, με παραστάσεις θεατρικές κ.λπ. Το θέατρο ήταν προς το τέλος του. Στα τέλη του 16ου αιώνα, που οι Οθωμανοί αναμόρφωσαν τη Λάρισα, κατεδάφισαν τους λόφους της. Όταν ανεσκάφη η Βασιλική στο Φρούριο, από την Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων δεν βρήκε κρημνίσματα, ούτε πέτρες πεσμένες, ούτε κεραμίδια στέγης. Μόνο τη θεμελίωση, που είναι ορατή σήμερα. Στο σημερινό Μπεζεστένι υπήρχε λοφάκος, τον καθάρισαν οι Οθωμανοί και τα κρημνίσματα του Αγίου Αχιλλίου, τα έριξαν όλα στο βάθος του θεάτρου. Γι αυτό βρήκαμε θωράκια, κολώνες και άλλα που παραδώσαμε στην Εφορεία Βυζαντινών.
Όταν αρχίσαμε ένα σκάβουμε τον δρόμο για την αποκάλυψη του θεάτρου είδαμε ότι στα πλάγια στηριζόταν από πέτρες με επικάλυψη ασβέστης και δεν μπορούσαμε να το εξηγήσουμε, γιατί τότε δεν είχε αποκαλυφθεί η Βασιλική. Ήταν, προφανώς από τον Άγιο Αχίλλιο. Μέχρι που βρήκαμε και έναν σταυρό, στο θέατρο και εκπλαγήκαμε. Για παράδειγμα βλέπουμε στο Μπεζεστένι σπονδύλους κιόνων, εντοιχισμένους. Αυτοί δεν είναι από το θέατρο, αλλά από τον ναό της Πολιάδος Αθηνάς, που ήταν στη γωνία των οδών Σκυλοσόφου και Μητρ. Αρσενίου, στη γωνία που είναι μια καφετέρια. Στην Πολιάδα οι Λαρισαίοι κατέθεταν όλα τα ψηφίσματα, αποφάσεις κλπ. Αν σκαφτεί κάποτε ο χώρος, μπροστά προς την πλατεία Μητέρας, ίσως βρεθούν πράγματα...

Εφ. Ελευθερία (Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ)

Σάββατο 3 Μαΐου 2014

Ο ΜΙΝΩΑΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ



Ο Μίνωας, σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ήταν γιος του Δία και της Ευρώπης και ο πρώτος βασιλιάς του αρχαίου Ελληνικού κόσμου.Ήταν από τους πλέον σοφούς, που θέσπισε νόμους, και μάλιστα περιβεβλημένους με θεϊκή εντολή.
Ο σοφός Μίνωας, επειδή γνώριζε το μεγάλο σεβασμό που έτρεφαν για τους θεούς τους, οι υπήκοοι του, οι Μινωίτες, είχε οργανώσει για τον σκοπό αυτό ένα είδος μυστηριακής τελετής, ώστε να τους πείσει, ότι οι νόμοι, και οι αποφάσεις του ήσαν θεόσταλτες.
Με τον τρόπο αυτό μετέθετε την τυχόν δυσαρέσκεια των υπηκόων του, για τις αποφάσεις του, στους θεούς. Το τέχνασμα του Μίνωα βλέπουμε να επαναλαμβάνεται μερικές εκατοντάδες χρόνια αργότερα περί το 1300 π.χ. από τον Μωυσή όταν συνάντησε δήθεν τον Θεό στο όρος Σινά.
Όπως μας λέει ο Όμηρος, ο Μίνωας κάθε εννέα χρόνια (αφού ετοίμαζε το επόμενο εννεαετές πρόγραμμά του), ξεκινούσε από την Κνωσό, και μέσω της Ιεράς Οδού, συνοδευόμενος από πλήθος Μινωιτών, που ήσαν ιερείς, μύστες, όργανα της εξουσίας και απλοί πολίτες, για να μεταβεί στο Ιδαίον Άντρον.
Το Ιδαίον Άντρον είναι ένα σπήλαιο σε υψόμετρο 1.500 μέτρων στο όρος Ίδη (Ψηλορείτης). Στο σπήλαιο αυτό σύμφωνα με τη μυθολογία είχε γεννηθεί ο Δίας, γιος του Κρόνου και της Ρέας, και επειδή ο Κρόνος κατάπινε τα παιδιά του, είχαν αναλάβει τη φύλαξή του οι Κουρήτες (Κρήτες;) πάνοπλοι πολεμιστές, και όταν το μωρό Δίας έκλαιγε αυτοί χόρευαν ένα πηδηχτό χορό (πεντοζάλη;), και κτυπούσαν τις ασπίδες τους προκαλώντας θόρυβο για να μην ακούσει ο Κρόνος το κλάμα του μωρού.




Ανεβαίνοντας το όρος, μετά από κοπιαστική πορεία αρκετών χιλιομέτρων, η πομπή σταματούσε στην θέση Ζώμινθος, σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, όπου υπήρχε επιβλητικό οικοδόμημα, που ήταν πιθανώς ο χώρος όπου ο Μίνωας και η ακολουθία του προετοιμάζονταν για την τελική φάση της τελετής.
Ήταν και συγχρόνως διοικητικό και παραγωγικό κέντρο. Από εκεί ελέγχονταν η κτηνοτροφική δραστηριότητα της περιοχής και ειδικά η παραγωγή μαλλιού, απαραίτητο για την υφαντουργία, και ξυλείας, απαραίτητης για την ναυπήγηση πλοίων. Η θέση οικοδομήματος σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, μας κάνει να υποθέσουμε ότι οι Μινωίτες, να έκαναν χρήση του χιονιού και του πάγου.
Το οικοδόμημα που διέθετε 80 δωμάτια, ήταν ένα τριώροφο κτήριο, αρκετά μεγάλο, που εκτός από διοικητικό κέντρο πρέπει να τελούνταν ή να προετοιμάζονταν θρησκευτικές τελετές.
Τελικός προορισμός της πομπής το σπήλαιο Ιδαίον Άντρον. Δεν γνωρίζουμε πόσες μέρες κρατούσαν οι τελετές και τον τρόπο διεξαγωγής των. Στο σπήλαιο ο Μίνωας εισέρχονταν μόνος του, όπου εκεί υποτίθεται συναντούσε τον πατέρα του τον Δία που του έδινε τις εντολές του.!



Το διοικητικό κέντρο αυτό εντόπισε ο αρχαιολόγος Γιάννης Σακελλαράκης, όταν διενεργούσε ανασκαφές στο Ιδαίον Άντρον. Ένας κτηνοτρόφος από τα Ανώγεια, που είχε πλησίον τα ζώα του, του ζήτησε να τον επισκεφτεί στο σπίτι του. Τότε ο Σακελλαράκης, τον ρώτησε που είναι το σπίτι του κι ο κτηνοτρόφος του απάντησε στην Ζώμινθο.
Ο Σακελλαράκης ένας πεπειραμένος αρχαιολόγος, και γνώστης της περιγραφής του Ομήρου, έμεινε άναυδος. Αν είναι αυτό που πέρασε από το μυαλό μου, σκέφτηκε, θα είναι ο μεγαλύτερος αρχαιολογικός εντοπισμός μετά την Κνωσό, και πράγματι έτσι ήταν. Διότι ονομασία Ζώμινθος ήταν γνωστή από τον Όμηρο αλλά άγνωστη σαν θέση. Ακόμη προκαλεί μεγάλη εντύπωση, πως παρέμεινε αναλλοίωτη η ονομασία μέσα στο χρόνο.
Την άλλη μέρα που επισκέφτηκε την Ζώμινθο βρέθηκε μπροστά στο οικοδόμημα που αναφέραμε στην αρχή. Μόνο που το οικοδόμημα είχε καταρρεύσει από σεισμό το 1400 π.Χ. το ευχάριστο όμως ήταν ότι δεν είχε συληθεί από λαθρανασκαφείς.
Μετά τον σεισμό εγκαταλείφτηκε, και έμεινε ανέπαφο, προς μεγάλη χαρά των αρχαιολόγων και όχι μόνο. Ήδη η ανασκαφή προχωρά φέρνοντας στο φως ευρήματα που βελτιώνουν τις γνώσεις μας για την εποχή εκείνη.



Ο Μινωικός πολιτισμός άκμασε το 1900 π.Χ. έως το 1500 π.Χ. περίπου, στο διάστημα αυτό η μινωική Κρήτη έγινε θαλασσοκράτειρα, και αυτό το όφειλε στον εμπορικό της στόλο και στο ανθρώπινο ναυτικό της δυναμικό. Είχε το μονοπώλιο σχεδόν των θαλασσίων εμπορικών συναλλαγών.
Το 1500 π.Χ. με την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης εδέχθη καίριο κτύπημα, από το δημιουργηθέν παλιρροϊκό κύμα, εκεί που ήταν η δύναμή της, της κατέστρεψε τον εμπορικό της στόλο και το ανθρώπινο ναυτικό της δυναμικό. Από τότε και μετά δεν μπόρεσε να συνέλθει.
Πολλά χρόνια αργότερα μετέβησαν στη Φαιστό η οποία δεν είχε πληγεί από το παλιρροϊκό κύμα, ο Λυκούργος και ο Σόλων. Όπου ο μεν πρώτος αφού μελέτησε τη Μινωική νομοθεσία, έφυγε για τη Σπάρτη περνώντας πρώτα από τους Δελφούς, για να πει στους Λακεδαιμόνιους, ότι οι νόμοι που έφερε, έχουν την έγκριση του Απόλλωνα.
Ο δε δεύτερος εκτός από τους νόμους, πήρε το ηλιακό ωρολόγιο, και ένα όργανο σε σχήμα δίσκου οδηγό για τη ναυσιπλοΐα, αλλά και άλλες επινοήσεις. Όλα αυτά βοήθησαν πολύ την Σπάρτη και την Αθήνα ώστε να εξελιχθούν στις ισχυρότερες πόλεις, κράτη, του ελλαδικού χώρου.
Το όνομα Μίνωας πρέπει να ήταν το όνομα ενός από πρώτους ισχυρούς βασιλείς της Κρήτης, και από εκεί και μετά να παρέμεινε σαν τίτλος για τους επόμενους βασιλείς, όπως ο Φαραώ για τους Αιγυπτίους.









Κυριακή 28 Ιουλίου 2013

ΔΑΝΑΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΣΓΟΙ, ΟΙ "ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗΣ ΘΑΛΛΑΣΑΣ"


Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε φως στο μυστήριο των «Λαών της Θάλλασας» οι οποίοι με τις μαζικές εισβολές τους στις αρχές του 12ου αιώνα π.Χ, κατέστρεψαν τη Χετιτική αυτοκρατορία, και ταυτόχρονα έγιναν σοβαρή απειλή για την Αίγυπτο. Τους λαούς αυτούς οι Αιγύπτιοι τους ονόμαζαν «Ξένους» , και έως σήμερα δεν γνωρίζουμε ποιοί ακριβώς ήταν.
Σύμφωνα με ανάγλυφα της Μέντινετ Χαμπού οι
«Λαοί της Θάλασσας» (όρος που εισήγαγε το 1881 ο Γάλλος Αιγυπτιολόγος Γκαστόν Μασπέρο), περιγράφονται ως εξής από τους Αιγυπτίους:
Οι Πελεσέτ (
Prst), οι Τζεκέρ (Tk,r ), οι Ντενυέν (Dnn) και οι Βεσές (Wss) οι οποίοι φορούσαν περικεφαλαίες με φτερά. Παρόμοιες παραστάσεις υπάρχουν στα ευρήματα της Έγκωμης στην Κύπρο. Οι Σερντέν φορούσαν περικεφαλαίες με κέρατα, όμοιες με απεικονήσει που βρίσκουμε σε αγγεία της Μυκηναϊκής. Οι Σεκελές φορούσαν ταινίες στο μέτωπο, πανοπλίες με κοντές φούστες, και ήταν οπλισμένοι με στρογγυλές ασπίδες, δόρια και σπαθιά.
Αιχμάλωτοι των Αιγυπτίων από τους λαούς της Θάλλασας
Από την ενδυμασία και τα πλοία τους αλλά και από επιγραφές που αναφέρουν πως οι
«Λαοί της Θάλασσας», έκαναν επιθέσεις από νησιά, οι μελετητές συμπεραίνουν ότι ήταν διάφορα φύλα που είχαν συνάψει συμμαχίες, μεσογειακής προελεύσεως.
Οι εισβολές αυτές των λαών έγιναν τόσο από ξηράς αλλά κυρίως από θάλασσας, συνεπώς οι λαοί αυτοί θα πρέπει να διέθεταν πέρα από ισχυρή στρατιωτική ισχύ και ισχυρές ναυτικές δυνάμεις.
Την ίδια χρονική περίοδο που λαμβάνουν χώρα οι εισβολές των
«Λαών της Θάλασσας», έλαβε χώρα και ο Τρωικός πόλεμος. (1)
Στον Τρωικό πόλεμο οι ναυτικές δυνάμεις των Αχαιών - Δαναών (Ελλήνων ) (
2) σύμφωνα με Θουκυδίδη αποτελούνταν από 1.200 πλοία. (Οι ναυτικές δυνάμεις περιγράφονται λεπτομερώς, στην β' Ραψωδία της Ιλιάδας ). Ο Ελληνικός στόλος αποτελούνταν από πλοία που προέρχονταν από 28 διαφορετικές περιοχές της Ελλάδος, από την στην Στερεά Ελλάδα έως την Κρήτη. Το σύνολο της εκστρατευτικής δύναμης είναι τεράστιο, καθώς υπολογίζεται σε 70.000 έως 130.000 άντρες. Είναι φυσικό λοιπόν κάποιος να συμπεράνει πως ένας τέτοιος στόλος θα μπορούσε άνετα να αποτελέσει απειλεί τόσο για την Αίγυπτο όσο και για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Όπως αναφέρουν Αρχαίες Αιγυπτιακές πηγές για τις οποίες έγινε λόγος παραπάνω, οι
«Λαοί της Θάλασσας» ήταν οι:
- Πελεσέτ . Προφανώς πρόκειται περί των Πελασγών (
3), αλλά και των Φιλισταίων, οι οποίοι σύμφωνα και με την Βίβλο προέρχονταν από την Μινωική Κρήτη (ιδρυτές της Παλαιστίνης). Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη οι Μινωίτες Κρήτες έφτιαξαν πρώτοι στόλο, έδιωξαν τους πειρατές και τους Κάρες, και εποίκησαν πολλά ακατοίκητα νησιά !! «Μίνως γὰρ παλαίτατος ὧν ἀκοῇ ἴσμεν ναυτικὸν ἐκτήσατο καὶ τῆς νῦν Ἑλληνικῆς θαλάσσης ἐπὶ πλεῖστον ἐκράτησε καὶ τῶν Κυκλάδων νήσων ἦρξέ τε καὶ οἰκιστὴς πρῶτος τῶν πλείστων ἐγένετο, Κᾶρας ἐξελάσας καὶ τοὺς ἑαυτοῦ παῖδας ἡγεμόνας ἐγκαταστήσας• τό τε λῃστικόν, ὡς εἰκός, καθῄρει ἐκ τῆς θαλάσσης ἐφ' ὅσον ἐδύνατο, τοῦ τὰς προσόδους μᾶλλον ἰέναι αὐτῷ..».
Ένα πολύ ισχυρό επιχείρημα για την ορθότητα της υπόθεσης είναι, πως οι τοιχογραφίες που έχουν βρεθεί στην Αίγυπτο και παρουσιάζουν Πελεσέτ αιχμαλώτους πολεμιστές που φορούν περικεφαλαία, ίδια με αυτή του Μινωίτη πολεμιστή που είναι χαραγμένη στον Δίσκο της Φαιστού.
- Τζεκέρ. Όνομα παραπλήσιο με των Τευκρών (ακόλουθοι του Τεύκρου, αδελφού του Αίαντα οι οποίοι έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο), αλλά και των Τρώων.
- Ντενυέν . Επίσης παραπλήσιο όνομα των Δαναών,
- Σεκελές... Προφανώς Ίωνες Σικελοί.

Οι Χετταίοι επίσης κάνουν αναφορές σε ένα μεγάλο βασίλειο στα δυτικά του Αιγαίου, το ονόμαζαν «Αχιγιάβα» (κοινή ρίζα με το Αχαιός , χώρα των Αχαιών), του οποίου ο βασιλιάς αναφέρουν ήταν ισοδύναμος του Χετταίου βασιλιά. Επίσης, γίνεται λόγος και για μια συνομοσπονδία πόλεων (Ασσούα, πιθανή σχέση με τον αρχαίο ελληνικό όρο Ασία) στη βορειοδυτική Μικρά Ασία και την απέναντι Θρακική ακτή, στην οποία ανήκει και η πόλη Ιουλούσα.( Οι μελετητές θεωρούν ότι πρόκειται για την Τροία).
Σε ένα Χεττιτικό κείμενο αναφέρεται ως βασιλιάς της κάποιος Αλακάσαντου, όνομα που πιθανόν αναφέρεται στον γιο του Πριάμου Πάρη, που ονομάζονταν και Αλέξανδρος. Σε κάποιο άλλο κείμενο (περίπου
1250 π.Χ.) που διασώζεται αποσπασματικά και απευθύνεται στον βασιλιά των Αχαιών (Αχιγιάβα), αναφέρει ότι στην περιοχή της Τροίας είχαν εμπλακεί δυνάμεις και των δύο μεγάλων βασιλείων.
Η συνομοσπονδία των πόλεων στην οποία ανήκε η Τροία κατά την Χετταιο-Αιγυπτιακή μάχη στο Καντές της σημερινής Συρίας (περίπου
1240-1210 π.χ), ενώ αρχικά ήταν να πολεμήσει με το μέρος των Χετταίων, τάχθηκε με τους Αιγύπτιους.....Τις επόμενες δεκαετίες οι Χετταίοι εκστράτευσαν εναντίον αυτής της συνομοσπονδίας αλλά δεν κατάφεραν να την υποτάξουν. Είναι πιθανόν ο Τρωικός πόλεμος να ήταν εκτεταμένη πολεμική σύγκρουση μεταξύ των Δαναών- Αχαιών και της συνομοσπονδίας αυτής που ανήκε και η πόλη της Τροίας (Ασσούα, κατά τα Χετιτικά αρχεία).
। Αυτό συμβαδίζει και με τις αρχαίες αφηγήσεις : αποβίβαση στην Μυσία, εκστρατείες του Αχιλλέα και του Αίαντα του Τελαμώνιου σε Φρυγία και Θράκη.
॥ πιθανές μετακινήσεις των Λαών της Θάλλασας


Μετά την καταστροφή της Τροίας, οι Έλληνες λόγω των ιεροσυλιών που είχαν διαπράξει κατά την διάρκεια του πολέμου της Τροίας, είχαν προκαλέσει την οργή των Θεών.
Για αυτό πολλά από τα πλοία των Ελλήνων στο ταξίδι του γυρισμού χάθηκαν ή προσάραξαν σε μακρινές χώρες ιδρύοντας πόλεις και εποικίζοντας ακατοίκητα νησιά ή περιοχές. Ίσως βέβαια να μην ήταν ατύχημα ή τιμωρία των Θεών η διασπορά του τεράστιου αυτού στόλου, καθώς είναι επόμενο μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις μετά από σπουδαίες νίκες να διακρίνονται από αλαζονεία και έπαρση που οδηγούν σε νέες επεκτατικές επιθέσεις. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως η περίοδος από το
1400 π.Χ έως το 1.200 π.Χ , είναι μία περίοδος συνεχών και πολλών πολεμικών συγκρούσεων σε όλη την λεκάνη της Μεσογείου.
Η πιο γνωστή ιστορία περιπλάνησης μετά την Τροία είναι αυτή του Οδυσσέα, υπάρχουν όμως επίσης πολλές ακόμα αναφορές που κάνουν λόγο για τους υπόλοιπους ήρωες και για τις περιπλανήσεις τους.
Ο στόλος του Μενέλαου για παράδειγμα παρασυρμένος από τους ανέμους πέρασε από την Κρήτη, την Κύπρο, την Φοινίκη, την Λιβύη και την Αίγυπτο. Τα πέντε εναπομείναντα πλοία ήταν αδύνατο να επιστρέψουν λόγω των έντονων ανέμων. Ο Μενέλαος έμαθε τελικά από τον θαλάσσιο θεό Πρωτέα, ποιες θυσίες έπρεπε να κάνει στους οργισμένους Θεούς για να του επιτραπεί η επιστροφή του στην πατρίδα. «Καὶ τὸν ἀπείκασε ὁ ξανθὸς Μενέλαος σὰ μιλοῦσε, καὶ τοὺς φωνάζει καὶ λαλεῖ μὲ φτερωμένα λόγια• “Ποιός ἄνθρωπος, παιδάκια μου, μετριέται μὲ τὸ Δία; ἀθάνατοί 'ναι οἱ πύργοι του καὶ τὰ καλά του ἐκείνου• θνητὸς μονάχα στὰ καλὰ μ' ἐμένανε μετριέται, ἢ κι ὄχι• τὶ μὲ πάθια μου καὶ μὲ πολλὰ ταξίδια μὲς στὰ καράβια τά 'φερα χρόνους ὀχτὼ γυρνώντας• Κύπρο, Φοινίκη διάβηκα, Αἴγυπτο, Αἰθιοπία, καὶ Σιδονιῶτες κι Ἐρεμπούς, καὶ τῆς Λιβύας τὴ χώρα...» Ραψωδια δ 80-85στιχοι.
Σύμφωνα με την
«Παλινωδία» του ποιητή του 6ου π.Χ. αιώνα Στησίχορου, όπως αναφέρεται στον «Φαίδρο» του Πλάτωνα, η Ελένη που είχε απαχθεί από τον Πάρη ήταν απλά ένα ομοίωμά της, και η πραγματική Ελένη βρίσκονταν όλο αυτό το διάστημα στην Αίγυπτο, όπου ξανάσμιξε με τον Μενέλαο. Τελικά, ο Μενέλαος επέστρεψε μαζί με την ωραία Ελένη οχτώ χρόνια μετά το πέρας του Τρωικού πολέμου.
Παρομοίως ο Αγαπήνορας γιος του Αργοναύτη Αγκαίου και εγγονός του Λυκούργου,
10ος μυθικός βασιλιάς της αρχαίας Αρκαδίας, ιδρυτής και βασιλιάς της Πάφου, πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο ως αρχηγός των Αρκάδων με 60 πλοία που του παραχώρησε ο Αγαμέμνονας. Φέρεται επίσης να ήταν ανάμεσα στους πολεμιστές που κρύφτηκαν μέσα στον Δούρειο Ίππο. Και το δικό του πλοίο κατά την επιστροφή από την Τροία, παρασύρθηκε στις ακτές της Κύπρου, όπου και έμεινε οριστικά σύμφωνα με τους Όμηρο και Παυσανία ιδρύοντας την Πάφο.
Ένας άλλος ήρωας του Τρωικού πολέμου που ίδρυσε πολλές πόλεις ήταν ο Μόψος, ο οποίος αναφέρεται ως οικιστής της Κολοφώνας. Εκδίωξε τους ντόπιους Κάρες και επέκτεινε την εδαφική επικράτεια της πόλης του. Ο Μόψος ήταν διάσημος μάντης εφόσον κατάφερε να νικήσει στη μαντική τέχνη τον περίφημο μάντη Κάλχα, όταν το πλοίο του δεύτερου πετάχτηκε από την τρικυμία στις ακτές του Κολοφώνα κατά την επιστροφή από την Τροία. Σύμφωνα με μία παράδοση, ο Κάλχας και οι σύντροφοί του πήγαν με τα πόδια ως την πόλη αυτή. Εκεί ο Κάλχας συνάντησε τον Μόψο, ήδη γνωστό μάντη. Κοντά στο σπίτι του Μόψου υπήρχε μια συκιά. Ο Κάλχας ρώτησε τον Μόψο πόσα σύκα κάνει και ο Μόψος απάντησε:
«Δέκα χιλιάδες και ένα καλάθι και ένα ακόμα σύκο». Επαληθεύθηκε ότι ο Μόψος είχε δίκιο. Τότε ο Μόψος ρώτησε τον Κάλχα: «Η γουρούνα που βλέπεις εδώ πόσα γουρουνάκια έχει στην κοιλιά της και πότε θα τα γεννήσει;» Ο Κάλχας απάντησε «8». Ο Μόψος τον πληροφόρησε τότε ότι έκανε λάθος: τα μικρά ήταν εννέα, όλα αρσενικά, και η γουρούνα θα τα γεννούσε στις 6 η ώρα της επόμενης ημέρας, όπως και έγινε. Ο Κάλχας λυπήθηκε τόσο από την ήττα του, ώστε πέθανε από τη λύπη του ή αυτοκτόνησε. Ο παραπάνω μύθος διαδόθηκε μέχρι τη Συρία και τη Φοινίκη.
Ο Μόψος φέρεται να έχει ιδρύσει και πολλές άλλες πόλεις κυρίως στην Μικρά Ασία. Όπως η Άσπενδος και η Μοψουεστία (
«Μόψου Εστία») η Παμφυλία ( η οποία ονομαζόταν παλαιότερα «Μοψοπία»), αλλά και η πόλη Μάλλο που ίδρυσε μαζί με τον Αμφίλοχο, γιο του Αμφιαράου, έναν ηγέτη των Αχαιών που προηγουμένως ακολουθούσε τον Κάλχα.
Ο Θεόπομπος αναφέρει ότι η πόλη της Ρόδου πήρε το όνομα της μίας από τις τρεις κόρες του. Οι ιστορικοί Αθήναιος και Πομπώνιος Μέλας αναφέρουν πως ο Μόψος έγινε οικιστής της Φασήλιδος. Τέλος αναφέρεται ότι η Ιεράπολη της Φρυγίας γύρω στο
2ο αι. μ.Χ. έκοψε χάλκινα νομίσματα που έφεραν τη μορφή του Μόψου, με το όνομα του ήρωα χαραγμένο σε αυτά.
Είναι προφανές λοιπόν πως η περίοδος αυτή συνδέεται με μία μεγάλης κλίμακας επέκταση και αποίκηση των φυλών των Ελλήνων σε όλη την Μεσόγειο, οποία επέφερε σίγουρα επέφερε και συγκρούσεις για τις οποίες υπάρχουν πολλές αναφορές.
Εφόσον οι επεκτάσεις αυτές γίνονταν κατά κύριο λόγο δια μέσω θαλάσσης, υποδεικνύουν ανεπτυγμένες ναυτικές δυνάμεις.

Σύμφωνα δε με νεότερη έρευνα του Δρ. Μηνά Τσικριτσή που βασίζεται σε κείμενο του Πλουτάρχου, («Περί του εμφαινομένου προσώπου τω κύκλω της Σελήνης
»παρ. 941Α-942) , περιγράφεται το ταξίδι των Ελλήνων σε μία ήπειρο η οποία βρίσκονταν «δυτικά των τριών νησιών και βορειοδυτικά της Βρετανίας». Αυτή η Ήπειρος ήταν η Αμερική, στην οποία αναφέρει ότι κατοικούσαν Έλληνες από παλιά και μετά την αποστολή του Μυκηναΐου Ηρακλή, πιθανόν τον 15ο αιώνα πΧ, αναθερμάνθηκε το ελληνικό στοιχείο που έσβηνε από τις επιμειξίες με τους ντόπιους. Όπως αναφέρει ο κ. Τσικριτσής: «όλα αυτά αποδεικνύονται με αστρονομικά στοιχεία, η επεξεργασία των οποίων έγινε με τη βοήθεια προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών επιβεβαιώνοντας τον χρονολογικό προσδιορισμό του ταξιδιού που περιγράφει ο Πλούταρχος».
Ας δούμε όμως και ποίος ήταν ο Δαναός σύμφωνα με την μυθιστορία, το όνομα του οποίου πήραν οι Δαναοί – Έλληνες.
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ο Δαναός ήταν πρόγονος του Περσέα και γιος του βασιλιά της Αιγύπτου Βήλου. Μητέρα του ήταν η κόρη του Νείλου Αγχινόη, και αδελφός του ήταν ο Αίγυπτος.
Στον Δαναό ο Βήλος έδωσε το βασίλειο της Λιβύης, ενώ τον Αίγυπτο τον όρισε διάδοχό του। Από το γάμο τους με πολλές γυναίκες τα δύο αδέλφια απέκτησαν πολλά παιδιά. Πενήντα γιους ο Αίγυπτος, και πενήντα κόρες ο Δαναός. Μετά τον θάνατο του πατέρα τους, τα αδέλφια ήρθαν σε ρήξη, εξαιτίας των επεκτατικών βλέψεων του Αιγύπτου στην πατρική κληρονομιά. Θέλοντας να συμφιλιωθούν, ο Αίγυπτος πρότεινε στον Δαναό να νυμφευθούν οι γιοι του τις πενήντα κόρες του. Ο Δαναός απέρριπτε συστηματικά την πρόταση του αδελφού του να νυμφευθούν οι ανεψιοί του τις πενήντα κόρες του, θεωρώντας τους γάμους ανόσια πράξη. Για να απαλλαγεί από την ασφυκτική επιμονή του αδελφού του και να γλιτώσει από την εκπλήρωση του θανατηφόρου χρησμού, που έλεγε πως θα δολοφονηθεί από γιο του αδελφού του, ο Δαναός αποφάσισε να εγκαταλείψει το βασίλειό του, και να ζητήσει καταφύγιο στην προγονική του κοιτίδα, την Ελλάδα.
Με τις οδηγίες της Αθηνάς ναυπήγησε πρώτος μια πεντηκόντορο (πενηντάκωπο πλοίο) την Δαναΐδα, και παίρνοντας τις κόρες του αναχώρησε με προορισμό το Λιμάνι του Άργους. Έτσι εκπληρώθηκε και η προφητεία που είχε δώσει ο Προμηθεύς στην πρόγονο του Δαναού Ιώ: «Πέμπτη μετά από αυτόν (τον Έπαφο) γενιά γυναικεία, με τις πενήντα κόρες πάλι στο Άργος αθέλητά της θα’ ρθη, των ξαδέρφων γάμο συγγενικό για να ξεφύγει κι αυτοί φρενιασμένοι από τον πόθο, σαν τα γεράκια θα ριχτούν ξοπίσω σε περιστέρες, κυνηγώντας γάμους αταίριαστους.»
Όταν επέστρεψε στο Άργος ο Δαναός εκεί βασίλευε ο Γελάνωρ από τον οποίο ο Δαναός ζήτησε να του παραδώσει την εξουσία, αφού του έκανε γνωστή την καταγωγή του. Ο γέροντας και χωρίς διάδοχο Γελάνωρ έφερε αντιρρήσεις, με την επέμβαση όμως του λαού του Αργους του παρεχώρησε τον θρόνο.
Ένας οιωνός βοήθησε σε αυτό, καθώς την χρονική εκείνη περίοδο ένας λύκος νίκησε ένα ταύρο προστάτη μιας αγέλης βοδιών, που έβοσκε μπροστά στα τείχη. Στην πάλη αυτή νικητής αναδείχθηκε ο λύκος. Οι Αργείοι που είχαν συγκεντρωθεί και παρακολουθούσαν, ταύτισαν τον ταύρο με τον Γελάνορα, και έκριναν ότι ο μοναχικός λύκος αντιπροσώπευε τον ξενόφερτο Δαναό.
Ο Δαναός έχτισε στο Άργος την ακρόπολη με τεράστιους λαξευτούς ογκόλιθους, που ονομάσθηκε Λάρισα από την κόρη του βασιλιά Πελασγού. Στην κορυφή της έχτισε ναό προς τιμήν του Λαρισαίου Διός, όπου τοποθετήθηκε ξόανο (ξύλινο ομοίωμα) του θεού.
Θέσε νόμους, καθιέρωσε την λατρεία της Αθηνάς και τα θεσμοφόρια, και δίδαξε την ναυπήγηση νέου τύπου πλοίων, καταλληλότερων για μακρινά ταξίδια. Η γη του Άργους έγινε πλούσια με τα αρδευτικά έργα που δίδαξαν στους Αργείους ο Δαναός και οι κόρες του. Αύξησαν επίσης τον φυτικό πλούτο, με την καλλιέργεια νέων άγνωστων φυτών που μετέφεραν από την προηγούμενη πατρίδα τους.
Οι Αργείοι, για να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους στον ευεργέτη τους Δαναό, τον ενταφίασαν στο κέντρο της αγοράς, και κόσμησαν τον τάφο του με λαμπρό μνημείο το οποίο ονόμασαν
«Πλίνθιον», ενώ στους Δελφούς έστησαν ανδριάντα .
Δεν άργησε όμως να καταπλεύσει ο Αίγυπτος με τους πενήντα γιους του και αξίωσε να πραγματοποιηθούν με τη βία οι αιμομικτικοί γάμοι. Ο Δαναός προσποιήθηκε ότι δέχεται. Αφού έγινε κλήρωση για να γνωρίζει ο κάθε νέος ποια νύμφη θα παντρευτεί, ακολούθησαν οι γαμήλιες τελετές.
Τη νύχτα όμως του γάμου ο Δαναός, έδωσε σε κάθε κόρη του ένα εγχειρίδιο με την εντολή να θανατώσουν τους συζύγους στον ύπνο τους. Οι Δαναΐδες υπάκουσαν και πραγματοποίησαν την πατρική διαταγή εκτός από δύο, την Ρόδη (ή Βεβρύκη) σύζυγο του Ιππόλυτου και την Υπερμνήστρα. Από το χέρι του Λυγκέα βρήκε τελικά τον θάνατο ο Δαναός, και έτσι επαληθεύτηκε ο χρησμός του Αιγύπτιου μάντη.
Ο Δαναός όρισε με νόμο στην συνέχεια, οι Αργείοι από Πελασγοί στο εξής να λέγονται Δαναοί, ονομασία που στα Ομηρικά έπη συμπεριλαμβάνει το σύνολο των Ελλήνων της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας, χαρακτηρίζοντας τους Έλληνες ως μίαν ολότητα:
«κατ’ Ευριπίδην, Πελασγιώτας δ’ ονομασμένους το πριν, Δαναούς καλείσθαι νόμον έθηκαν Ελλάδα». Όπως γίνεται αντιληπτό από τα παραπάνω, είναι προφανές πως οι μετακινήσεις αλλά και οι συγκρούσεις ανάμεσα στους Αχαιούς- Δαναούς (Έλληνες) και στους Αιγυπτίους, περιγράφονται τόσο μέσα από τις μυθολογικές αναφορές, όσο και από αρχαία κείμενα που έφτασαν έως εμάς.
Εάν δε, ευσταθούν οι αναφορές για το τεράστιο μέγεθος του στρατού των Αχαιών- Δαναών που έλαβαν μέρος στην εκστρατεία της Τροίας (ο μεγαλύτερος στρατός που αναφέρεται εκείνη την εποχή), τότε είναι προφανές πως τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος των
«Λαών της θάλασσας», δεν ήταν άλλοι από τους Αχαιούς – Δαναούς.

(
1). Από διαφορετικούς συγγραφείς έχουν διατυπωθεί διαφορετικά έτη: κατά τον Έφορο από την Κύμη το 1135 π.Χ, τον Σωσίβιο το 1172 π.Χ, τον Ερατοσθένη το 1184/83 π.Χ, τον Τιμαίο ο 1193 π.Χ, το Πάριο χρονικό το 1209 π.Χ ή τον Ηρόδοτο το 1250 π.Χ."
(
2). Οι Έλληνες στα Ομηρικά έπη καλούνται «Δαναοί» («φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντες») και «Αργείοι» και «Αχαιοί» και η λέξη «Έλληνες» αναφέρεται μόνο στον κατάλογο των νέων (Β΄ 684), δηλαδή με την στενή έννοια, σήμαινε τους κατοίκους του κράτους του Πηλέα της Θεσσαλικής Ελλάδος. Εμφανίζεται η λέξη «Πανέλληνες» (Β530) που προφανώς σημαίνει το σύνολο των Ελλήνων. Η λέξη Πανέλληνες που δηλώνει όλο το Ελληνικό γένος συναντάται πρώτη φορά στον Ησίοδο τον Ζ’ π.Χ. αιώνα (Έργα 528) και στον Αρχίλοχο (απ. 52). Κατά τις αρχές του ΣΤ΄ αιώνα υπήρχε ο όρος Έλληνες σε κοινή χρήση σημαίνοντας το σύνολο των Ελλήνων εφόσον προτού του 580 είχε επικρατήσει η λέξη «Ελλανοδίκαι» που δήλωνε τους κριτές των Ολυμπιακών αγώνων.
(
3). Οι Πελασγοί είναι ένα από τα αυτόχθονα προελληνικά φύλα , γενάρχης των οποίων ήταν ο Πελασγός.